Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ЗМЕРЦІ 3 Зъмейка — гэта так называецца маленькая niлачка ў нас. Завішына Лаг. ЗМЕРЦІ зак. Вымерці. У яго увесь рот па мацяры зьмёр, i маці яго памерла с сухотаў, прыродныя сухоты ва ўсіх. Мікалаеўшчына Стаўб. Іх уся сям'я зьмерла. Цялякава Уздз. ЗМ ЕСЬж. Мяшаны лес. Кругом тут толькі зъмесъ, баравыя лясы далёка. Нізок Уздз. ЗМЕШАНЫ дзеепрым. Стаптаны, збіты. І бручка, i ўсе нашы картоплі сёньня зьмешаныя коньмі. Вялікая Вуса Уздз. ЗШ РиЦ ЦА зак. Памірыцца. Сусетка перапрасіла, i яны зьмірыліся. Цялякава Уздз. ЗМІТРАВЫЯ ДЗЯДЫ абрад. Уст. Субота перад змітравым днём, які прыпадаў на 26.Х. ст. ст. На зьмітравыя дзяды ладзілі вячэру, паміналі родных. Бясяды Лаг. ЗМГГРАЎКА ж. Уст. Асенняе рэлігійнае свята. Заутра ў нас зьмітраўка, гэта 26 кастрычніка па-старому. Ігрушка Круп. ЗМ ІТРАЎСКАЯ СУБОТА уст. Тое, ШТО І з м іт р а в ы я дз я д ы. У зьмітраўскую суботу, як раней, паміналі пакойнікаў — дзеда, бабу, родных. Рабунь Віл. ЗМУШ ЦЬ зак. Сцерці, зрабіць мазалі. А буў малыя боты i ўсе ногі змуліў. Паплавы Бярэз. ЗМУРАЧКА ж. Маршчынка. Я, дзетачкі, ужо старэнькая: увесь твар у змурачках. Мільча Віл. ЗМУРКІ толькі мн. Абрад. Toe, што i ж м ў р к і. Некалі, я к перахрысьцяць дзіця, дак на чацьвёрты дзень рабілі змуркі, частавалі бапку i кумоў, мылі дзіця, як бытта змывалі ўсё кепская зь дзіцяці. Цялякава Уздз. ЗМУЧОНЫ дзеепрым. Збоўтаны, каламутны. Н у вот! Скалацілі твань вяслом, цяпер вада змучоная. РудняЧэрв. ЗМУШЧАЦЦА незак. Здзекавацца. Так ужо змушчаліся з гэтай сіраты, што ён, бедны, кожны дзень плакаў, звоў маці. Цялякава Уздз. # ЗМЫВАК м. Кавалачак матэрыялу для мыцця пасуды. Без змывак не так добра пасуду памыеш. Загор'е Маладз. ЗМЫДЛІК м. Змылены кусочак мыла. Там ўмыдлік на лаўцы ляжыць, то i тым памыесься. Зазерка Пух. ЗМЫЛКІ мн. Вада, у якой мылася бялізна; пазалкі. Ня вылівай вон змылкаў, у іх можна памачыцъ анучы. Дукора П ух. змычок м. Пара паляўнічых сабак (кабель i сука), якія прывучаны ганяць разам. Змычок, або пара, яны бягуць сьлед у сьлед заўжды. Паплавы Бярэз. З М З Н Ш Щ А зак. Стаміцца. Мая дачушка так змэнчылася, што ціпер сьпіць як забітая. Вялікая Вуса Уздз.; параўн. польск. zmўczyć si$ *тс\ ЗМЯЙСЦПЩ А зак. Змясціцца, умясціцца. Васімнасьця пушак [сярчыкоў] можа я ўжо i у сумку ні ўлажу? А можа й зьмейсьцяцца? Старая Веска Мядз. ЗМЯКНУЦЬ зак. Змокнуць. Пакуль карову выгнала, зьмякла ўся, аж вада цячэ с каптура. Клет/іае Барыс. ЗМЯШ ЦЦА зак. Пераапрануцца. Мы парцізанам есьці давалі i зьмяніцца. Каменка Уздз. ЗМЯШ АЦЬ зак. Q Змяшаць з граззю - груба аблаяць, зняважыць, зняславіць. Ёй нічога ня стоіць нагаварыць на цябе ўсякую несусьвеціцу, змяшаць з гразьзю. Дукора П ух. ЗНАДОБІЦЦА зак. Спатрэбіцца. Паглядзітка, ня выкідай, гэта ж яшчэ можа знадобіцца. Галянова Віл. ЗНАЁМ АСЦЬ ж. Знаёмства. Hi любіліся, нічога, так па знаёмасці жаніліся. І жылося так. Н овікШ ядз. ЗНАЙНІЦАж. Левы бок тканіны, выварат. Надзела сукенку на знайніцу. Халмоўка Барыс. ЗНАЙСЩ зак. О Знайсш управу - супакоіць, уціхамірыць сілай, пагрозай. Каб яна сварылася са мною так, як з яго кабетаю, я б на яе знайшоў управу! Яна б духу майго баялася! Горкі Стаўб. Каб табе заняло, думаяги, што на цябе ўправы ні будзя! Савоні Стаўб. ЗНАЙСЩ СЯ зак. Экспр. З 'явіцца на свет, нарадзіцца. А хазяхн мой у кузьні працаваў у тым самым сяле, куды адразу мы прыехалі. Там хлопчык у нас знайшоўся. Восава Круп. Я не пайшла служыць: знайшлася дачка у мяне. Старыя Габы Мядз. Пажыў ён там, жаніўся нек ні у толк [узяў зь дзщем], ужо двойка сваіх знайшлося, прыехаў сюды, паглядзеў, што тут добро жывецца - ні паеду з дому. Савоні Стаўб. 3HAKI jwh. Спец. Прыстасаванне, якім праводзяцца пасяўныя або пасадачныя разоркі ці радкі. Вазьмі знакі да правядзі хоць некалькі раткоў, усё мне ляхчэй будзе. Хожава Маладз. ЗНАКбМІЦЦА незак. Знаёміцца. Я не хацела знакоміцца зь ім. Паплавы Бярэз. ЗНАКбмЩЬ незак. Знаёміць, прадстаўляць аднаго другому. Гэта ш ён знакоміў мяне c сваім братом. Забалоцце Смал. Мікалай знакоміць мяне з маткай. Хожава Маладз. ЗНАКбМ СТВА н. Знаёмства. Етыя твае знакомстеы да дабра ні давядуць! Вецярэвічы Пух. ЗНАКбМЫ у знач. наз. Знаёмы. Помніш, той знакомы, што на вясельлі у Тані пазнакоміліся, ужо ажаніўся. Вецярэвічы П ух. ЗНАНИЕ h. Веды. Кантычка дае знаньне, чытай поболей. Хожава Маладз. знАны прым. Вядомы, знаёмы. І Тамарын зяць харошы зь віду, i бацьке знаныя, але еельмі ж востры, да трох ні гавары! Гэты
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

zm^czyć, загоре, змычбк, клетііае, рйц, сямя
6 👁
 ◀  / 290  ▶