Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ДВАЙНІК 113 Д імі ні ўгледзіш. Баяры Маладз. Д АХбУК А ж. Чарапіца. Дахоўку ўсю naзьнімалі, цяшкая даволі, ды i вецяр яе горай скідае. Баяры Маладз.; параўн. польск. dachowka тс'. д А ц ц а зак. 1. Пайсці, падацца. Куды яна далася? Вунь дзірэктар у інтэрнат ідзе, а яе няма. Апенькі Віл. Трэба вам было дата туды за два кіламетры. Баяры Маладз. 2. Хутка пабегчы. Ласіху забілі, а ён у кусты даўся. Патом эты лось тры гады прыходзіў сюдьи Баяры Маладз. 3. Памерці. Вясной яго апанавалі скулы, дык чуць ні даўся. Паплавы Бярэз. Мой хазяін на сімісятым гадочку даўся, а брат яго два гады як даўся. Язні Віл. О Дяцця ў знакі — надакучыўшы, даняць; надоўга запомніцца. Н у ŭ далася ў знакі яна мне, гэтая круцёлка. Клетнае Барыс. ДАЦЬ зак. Ударыць. Пярун як даў - тіоўна хата агню была. Ляшчынск Мядз. Ф Даць буські — пацалаваць. Дай, сынок, буські бапцы. Краснае Маладз. Даць волю — перастаць стрымліваць чые-н. дзеянні. А сыны далі ёй [матиы] волю, проціўяе ніколі нічога не сказалі, гаю хочаш, тое i pon. Весялова Круп. Даць голас (пра сабаку) — аказацца, забрахаць. Сабака як убачыць ці пачуе зьвяра, то дае голас. Пруды Стаўб. Даць гулу смаленую - нічога не даць. Ну, чаго ты хочаш? Можа гулу смаленую табе даць? Ціханава Слабада Стаўб. Даць дарогу - саступіць. Усіх выпер маладых с крэсла, пасадзіў мяне! І выйсьці даў дарогу мне. Пагост Віл. Даць джупла (джуплеўку) адлупцаваць, пакараць. А ён як даў тому джупла, дык тэй i зьвіўся. Луцішча Круп. Пакідала ў хаце дзяцей, прыказвала не атлучацца, а прыйшла — німа. Дык добрую джуплёўк у дала. Рудня Стаўб. Даць джухара каму-н. — вылаяць каго-н. Н у й дала джухара свайму валацугу! Каменка Уздз. Даць здачы — адказаць ударам на ўдар, знявагай на знявагу. Не маўчы, вучыся даваць здачы, а то заклююць. Ляшчынск Мядз. Даць карта — адагнаць нагой. А вы, дзеўкі, глядзеця: будуць [парасята] к вам лесьці, дык дайця карта ім, карта ім. Жораўка П ух. Даць кухгаля - біць, караць. Малы быў, дык кухталя давала, а цяnep жа ні нагну. Смольніца Смал. Даць лапу - пакараць, пабіць. Тады ён мяне за вушы як стаў тармазіць, а тады лапы стаў даваць, ув адну дзьве ды ў другую, а якая ш там лапа малая была, дык папухлі рукі. Аляхновічы Маладз. Даць на запаведзь — падаць у царкву просьбу аб выкананні абраду вянчання. Яна дала на запавядзъ, патом агледзялася, штолен натта брыткі. Кукшавічы Дзярж. Даць пад хвост — пакараць, усыпаць. Сабралі нашы сілы й тады калі далі ім пат хвост, этым заваёўніком. Аляхновічы Маладз. Д*цк патарганца — тое, што i даць д ж у п л ё ў к у. Супакойся, бо зарас дам патарганца. Вужанка Нясв. Даць щпту — пабегчы. Я бачыў, як ён даў пліту вунь у той бок. Навасёлкі Валож. Даць файт у рэзкай форме выгаварыць. Бацька клубок уе й песьню пяе, а маці сварыцца на яго. А мне съмешна стала, я засьмяялася. Я к далі файт, аш заплакала. Кукшавічы Дзярж. Даць хадала (ходу) — уцячы, увільнуць; адлыньваць. Ён дасъць хадала ад любой работы, такі ўжо ўрадзіўся. Вялікая Byca Уздз. А мы як убачылі, што бацька йдзе, дык далі ходу. Дукора П ух. Я к далі мы хадала зь лесу i ягады пакідалі. Завішына Лаг. Кроу дала ў галаву кровазліццё ў мозг. Н у, жала, жала за ёй, жала, жала, тады прышла дамоу, як дала кроў у галаву, проз нос i праз рот ішла кроў, i памёрла. Пагост Віл. ДАЧАНКА ж. Пляменніца. Еду да сваей дачанкі, завязу кілю цукеркаў. Слабодка Стаўб. д А ч к а ж. Тэкст. Від баваўнянай тканіны, неадбеленая бязь. Купіла тры метры дичкі на кашулі. Дукора Пух. ДАЧУХНА ж. Патан. Дачка. Дзе ж мая дачухна дзявалася, ужо згінула з ваччу. Вялікая Вуса Уздз. ДАШбК м. Памянш. Дах, верхняя частка вулея. Во такую крышку, якая зроблена з дошак, i называім дашок. А як ідзе дошч ці дзюравы дашок, то мы накрываім яго тольлю. Гілікі Валож. д а ш Ан к а ж. Драўляная, з клёпак, пасудзіна на зерне, м уку. Была яшчэ датчанка, м уку сыпалі ў датчанку, а я к трэба ўчыняць хлеп, бралі тую м уку. Шавярнічы Бярэз. Дашчанкай семя можна было ўсё сяло апсеіць, усіхныя нарэзы зямлі. Якімаўка Круп. У датчанку дванаццаць ёарцаў уваходзіць. Ігрушка Круп. Валачэбнікаў доруць: выносюць яйцы, кілбасу, хлеп i пашню, насыпаюць датчанку жыта. Весялова Круп. Датчанка хлеба. Раўнаполле Пух. ДАШЧЛтЫ прым. Тое, што i д а с к о в ы. Раней былі глінабітныя палы, цяпер па ўсёй дзярэ$/ні ня нойдзяш, толькі дашчатыя палы. Дукора Пух. д а ш ч ы т л А прысл. Дашчэнту. Хата згарэла дошчытла, ні маглі абратаваць. Савоні Стаўб. ДАШЧЭТШК м. Мосцік з дошак праз рэчк у. Вунь, дзевачкі, за рэчкай лагер, а цераз рэчку па дашчэтніку пяройдзеця. Баяры Маладз. „ ДВАИНПС м. 1. Адно з дваіх дзяцей, адначасова народжаных адной маці. Аддалі служыць у Абрамы двоя дзяцей, двайнікоў, пасьцілі кароў, даілі іх i ўсякую другую работу рабілі. Старына Мядз. 2. Адзінае цэлае, складзенае з двух сіметрычна ідэнтычных ці падобных прадметаў, частак: а) яйка з двума
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ахбўк, дачўхна, дйчкі, іні
8 👁
 ◀  / 290  ▶