Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 565  ▶ 
Рудня Астравітая Чэрв. Садзіла картоплю — баляць цяглі. Пашыла сукенку na самыя цяглі. Альхоўцы Лях. ЦЯГНУ'ЦЦА незак. экспр. 1. Ісці. I ён цягнецца з бацькам на работу. Ахрэмаўцы Брасл. 2. Ледзь ісці, пераступаць. Яна палкай апіраецца, ногі чуць цягнуцца. Завельцы Астр. 3. неадабр. Хадзіць, заляцацца. Упярот ён да яе цягнуўся, а патом гаварыў: «Мама, яна мне праціўна». Пераброддзе Міёр. V Цягнуцца замуж — выходзіць замуж. Даўней нявеста [у царкве] зачапляла ручнік правай нагой i цягнула да прыстола, каб дзеўкі цягнуліся замуж. Валеўка Навагр. 4. Распасцірацца на вялікую плошчу, прастору. Там вялікае возера цягнецца — аш пад Бронкішкі. Грыкені Вільн. Горы тыя досі далёка цягнуцца. Збляны Лід. 5. Расцягвацца. Цеста с пшанічнай мукі цягнецца. Лісна В.-Дзв. Добры кісель з плясканага аўса, ён цягнецца. Ракаўскія Швянч. 6. Выпроствацца ў адным напрамку. ё с ць такая трава — маўра, цягнецца, такая длугая, каровы ядуць. Завельцы Астр. 7. перан. Весціся, быць у наяўнасцІ. У іх цягнуліся грошы — яны абоя палучаяць. Груздава Паст. V Бяда за бядой так i цягніцца. Ахрэмаўцы Брасл. ЦЯГНУ'ЦЬ незак. 1. Перамяшчаць што-н. па вадзе, па зямлі. Трыгубіцу закладаюць у рэчку, па зямлі цягнуць. Солы Смарг. Цягнулі кацерам лес па Нёмні. Малышы Лід. Яны яго цягнулі па зямлі. Ахрэмаўцы Брасл. На вяроўца цягня. Латыгаль Віл. 2. Везці. Не цягнець конь. Ахрэмаўцы Брасл. 3. Араць. Маленькую скібачку [зямлі] конь цягне. Васілевічы Гродз. 4. Несці, валачы гвалтоўна; трымацца. Даўней трэба дзіця цягнуць на поле. Канюкай Вільн. ён цягне з печы біць. Гемзы Шальч. Немяц цягня па вуліцы хлопца. Малышы Лід. Дзеці за юпку цягнуць. Гальшаны Ашм. 5. перан. Цяжка працаваць. Яна за ўсіх цягня — колькі сіл ёсць. Груздава Паст. 6. асаб. i безас. У выразах: Цягнуць' нітку — намотваць. У калаўроця скрыдла i шпуля цягне нітку. Быстрыца Астр. Цягнуць соты — рабіць соты. Ад драбіны пчолы цягнуць соты. Вецярэвічы Пух. Смалу цягнуць — дабываць, выцягваць. Смалу цягнуць — дзерава сітчатае, слабое робіцца. Вецярэвічы Пух. Цягнулі смалу, цяпер ня робяць. Кіралі Шчуч. Цягнуць малако— ссаць. А малако хто цягня? — вуш цягня за цыцкі. Альхоўцы Лях. У выразах: Цягнуць дух да сябё — удыхаць паветра. Цягні да сябе як можаш дух! Гальшаны Ашм. Цягнуць за каго-н. — заступацца. Стася будзя цягнуць за матку, а сын — за бацьку. Едлавічы Брасл. Цягнуць душу — вымагаць, патрабаваць. Дзеці з мацяры душу цягнуць — грошы ім нада. Слабада Мін. Цягнуць да кагб-н.— хіліцца, любіць. Ён лепі цягне да бацькі, чым да маткі. Кудзялянцы Шальч. Часта віджуся з ёй, а ўсё роўна цягне мяне. Дакудава Лід. Цягнуць ка сну, на сон — хацець спаць, быць у санлівым стане. Такой пагодай ка сну цягне. Кіралі Шчуч. Што-то на сон цягня. Мсцібава Ваўк. Цягнуць на якую-н. садавіну — жадаць, любіць есці. Нешта мяне
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

садавінў, цягнўць
6 👁
 ◀  / 565  ▶