Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

ХІБЬГЖ м. анат. Запясце. Болет рука в хібыжовэ. Дзмітравічы Кам. ХГБЯ' гл. ХГБА ХГЖ А ж. Свіран. Паставіў хіжу. У хіжах харонім дабро: жыта i пшаніцу, лён, каноплі. Малыя Аўцюкі Калінк. ХГЖ АСЦЬ ж. Рухавасць. Чалавек хіжы — рухавы, а як асалавея, то траціць хіжасць. Гемзы Шальч. ХГЖАНЬКД прым. памяти. да ' х і жы I. Хіжанька дзяўчынка. Галубы Маст. ХГЖЫ прым. 1. Спрытны, рухавы, смелы. Хіжая баба. Хіжы — натта спрытны. Чуркі Ашм., Жодзішкі Смарг. Хіжы — гзта такі' баявы, жвавы i ў рабдце, i ва ўсём. Солы Смарг. Хіжая баба — жвавая такая. Завельцы Астр. Ты хіжы, спрытны. Старый Смільгіні Воран. Хіжа баба быстра рухаецца. Каўняны Гродз., Тухавічы Лях. Ест хіжа дзеўчына. Мсцібава Ваўк. Хіжы — гэта бойкі такі, быстры. Старыя Трокі Трак. Хіжая, нічога не баіцца, уноч у Вільню пойдзя. Быстрыца Астр. 2.1 не дрэнны, i не добры. Хіжы — ні то харошы, ні то плахі. Вот нейM хіжы. Масілавічы Сл. 3. Слабы. Хіжы — такі слабенькі. Мыто Лід. 4. Быстры, борзды; злосны. Гэдака хіжа карова: сярдзітая, быстрая. Навасёлкі Свісл. Конь хіжы. Быстрыца Астр. Хіжы воўк. Пасека Ст.-Дар. ХГЖЬІНКА ж. памянш. Хатка. Хіжынка ў яе старая. Рудня Астравітая Чэрв. ХІЛІ'ЦЬ незак. 1. спец. Гнуць. Дугі хіліў. Паляцкішкі Воран. Бацька мой палазы хіліў. Малькуны Ігн. 2. Нахіляць да чаго-н. Дзяўчынка захварэла — i стала яе хіліць da зямлі. Солы Смарг. Як стары, то хіля ўперат. Малі Астр. 3. перан. Мець прыхільнасць. Ніхто іх ня хіліць da сябе.,Паляцкішкі Воран. ХІЛ ЭТЫ СЯ незак. Хінуцца. Хілклся do ceoei дытэнэ. Дзмітравічы Кам. ХГЛЯНЫ дзеепрым. Гнуты. Хіляныя палазы куплялі. Гемзы Шальч. ХІЛЯТДЦА незак. 1. Нагінацца. Дзе вы будзеце хіляцца на бульбе! Цяшка старой хіляцца. Гемзы Шальч. 2. Разгінацца. Паляц параніла, ня хіляецца. Рагулішкі Даўг. Ногі не баляць, а ў каленях не хіляюцца. Івашкаўцы Смарг. 3. Гнуцца. Дзіравянай бараной боб баранавалі, хіляецца боб i ні паломіцца. Альхоўцы Лях. Яно хіляецца, не пацягніце ім' [размова пра тонкі металічны прут]. Солы Смарг. 4. Хістацца з боку ў бок. Хіляіцца сплючы, кладзіся ты! Саланое Віл. ХІЛЯ'ЦЬ незак. Toe ж, што i х i л і ць 1. Габа [дрэва] расце, можна дугі i палазы хіляць. Дугу хіляям з бліндзі. Палазы хіляюць з ясеня. I Руднікі Шальч. Хіляць палазы. Гемзы Шальч. Так гаспадар кажа чорту: «Хачу закінуць аж на неба. Мой там брат, а ты кап патковы хіляў». Паляцкішкі Воран. ХГМІЯ, ХЕ'МІЯ ж. 1. Хімічны раствор. Яблыны паліваюць .хіміяй. Завельцы Астр. Хіміяй апыльвалі — камароў менш ста