Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

Саланое Віл. 2. перан. Украсці. Зрабіў клямру — ужэ каня злодзей не ўхопіць. Номікі Бабіц. § Аглянуцца не ўхапіць — вельмі хутка. Аглянуцца не ухопіш — зноў купляй вобуй! Кіралі Шчуч. УХВАЛГЦЬ зак. Адобрыць, пахваліць. Яна добра рабіла, прадсідацель ухваліў. Я сціх расказала, учыцяль ухваліў. Солы Смарг.; параўн. польск. uchwalić 'пастанавіць, устанавіць'. УХВА'Т I м. 1. Вілкі. Трэба йосадзіць ухват. Магуны Паст. Ухват, наняла стаяць у памяльніку. Ракаўскія Швянч. Пад ухват пакаточак клалі над ніз — і каціцца. Пасіене Лудз. Ухваты пазней былі, а мы качаргой саганы даставалі. Старый Трокі Трак. 2. Чапяла. Дзмітравічы Кам. УХВА'Т II м. Спрыт, звычка, кемлівасць. Трэба мець ухват да работы, i да ўсяго. Солы Смарг. УХВА'ТКА ж. Тое ж, што i у х в а т II. Какая ухватка ў яго! Ен усё дзелаіць з толкам. Месянцы Брасл.; параўн. руск. ухватка 'тж\ УХВА'ТКІ толькі мн. Тое ж, што i у х в ат I, 1. Ухваткі, качарга, чапяла каля печы стаяць. Малькуны 1гн. УХВАЦГЦЦА за/с. Ухапіцца. За плот як ухвацілася — чуць атарвалі. Дзёрнавічы В.-Дзв.; параўн. руск. ухватиться тж'. УХВАЦГЦЬ зак. Тое ж, што i у х а п і ць I. Яна ухадзіла i хустку ухваціла. Саланое Віл.; параўн. руск. ухватить тж'. УХЛО'ПАЦЬ зак. экспр. Забіць, застрэліць. Ухлопаў казу у ляс у. Гетра Лудз. УХЛЯ'БІНА ж. Лука, сенажаць, якая акружаецца ракой. У хлябіна міжду ракі е, сыножаць там. Кузьмічы Люб. УХМ У'ЛЩ Ь зак. Нахмыліцца. Ухмуліць вушкі сабака— i за ёю ўздагон. Кіралі Шчуч. УХНАУІЬ м. Цвік для прымацавання падкоў. Ухналь загнаў, ухналямі куў каня. Ахрэмаўцы Брасл. Прыбіваюць дзюрку ў паткове для ухналя. Темзы Шальч.; параўн. ням. Hufnagel 'тж\ . УХО', У'ХА н. i ж.у УШЫ мн. 1. анат. Вуха. Ухо будзіць пухнуць. Ахрэмаўцы Брасл. Ухо забалела, пацякло. Рагулішкі Даўг. Руку пад ухо пакладзеш i спіш. Лісна В.-Дзв. Тылька адная уха ест. У ха малая. Стары я Смільгіні Воран. Часта бацька'біў па ушах. Ахрэмаўцы Брасл. Жарабёнак ушам [вушамі] стрыгець. Пасіене Лудз. V У адно ухо вашло, а во второе вышла. Ахрэмаўцы Брасл. О Мець ушы — прадчуваць. У сэрцы ест ушы. Быстрыца Астр. Серцэ ушы меіць — даець прычуствіе пра то, што далжно быць. Ахрэмаўцы Брасл. 2. перан. Прыстасаванне ў пасудзіне, якое выконвае ролю ручкі. У цэбры адно ухо i другое— два уха. Судэрва Вільн. Балеі былі з ушамі. Старыя Трокі Трак. Збан з ухам. Як то збан без уха! Гарнушэк з ухам. Грыкені Вільн. У ХО'Д. У выразе: Пайсці ў ход — пачаць уходжвацца, выконваць работу, звязаную з хатняй гаспадаркай. Я найду ў ход — свінёй [свінні] даваць. Ёдлавічы Брасл