Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1980). Том 2. Д-Л. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 729  ▶ 
Воны родыліса коло нас. Смаляніца Пруж. Нэ садыса тут коло стола! Коло мынэ сыдыт. Дзмітравічы Кам. 2. Указвае на аб'ект, на які накіравана дзеянне. Сільна многа каля льна работы. Масішкі Красл. Каля лёну найлепшы заработан. Альхоука Навагр. Многа работы кала лёну. Старыя Трокі Трак. Кала свіней колькі работы. Вялікі Краснік Пруж. 3. Для, за. ён каля яе стараўся. Хіба цёця каля яго возьмецца. Паляцкішкі Воран. 4. Пры. Вам лепш — каля вас мушчына е. Ялова Пруж. Якая жизнь коло братоў! Горек Бяроз. 5. У час. Даўней ніхто i не загаварваў каля работы, рабілі моўча. Альхоўка Навагр. 6. Выражае значэнне прыблізнай колькасці. Яна была каля дзевяноста гадоў. Старыя Смільгіні Воран. КАЛЯВГНА, КАЛЯГИНА гл. КАЛЯГНА КАЛ ЯДА' ж. рэліг. 1. Вячэра напярэдадні каляд. Прыязджаў ксёнц на каляду. На каляду ядзяць куцю. Баброўнікі Гарад. 2. Абрадавая песня. На ражаство спяваюць каляду. Баброўнікі Гарад. 3. абрад. Прадукты, што дарылі ў час каляд. Ксёнц, бывала, едзе па калядзе, дасі каляды, дасі грошы. Жылі Іўеў. Парабку бонду хлеба давалі, мяса, гароху — усё гэта называлi каляда, трэба было даваць каляду. Апіта Іўеў. Чалядніку, пастуху каляду дасць, с калядой дамоў атпраўляюць. Рагулішкі Даўг. 4. у знач. прысл. калядою. У час каляд. ён калядою радзіўся. Вецярэвічы Пух. V Прападзі ты, паня, с калядой! Лоск Валож. КАЛЯ'ДКІ мн. памянш. да к а л я д ы. V Прышлі калядкі — пад'еў ды на палаткі — пра вольны, нерабочы час. Рудня Астравітая Чэрв. КАЛЯ'ДНАЯ н. Тое ж, што i к а л я д а 3. Калядная давалi парапку: калбасу, сала кусок, хлеба. Саланое Віл. КАЛЯ'ДНІК м. Зграя ваўкоў у перыяд цечкі. Тут праходзяць ваўкі, у ваўкоў каляднік бываіць. Ністанішкі Смарг. КАЛЯ'ДНІЦА ж. 1. рэліг. Пост перад калядамі. Калядніца — калядны пост, даўней калядніцу пасцілі. Мярэцкія Глыб. 2. Перыяд святкавання каляд. Даўней у калядніцу ні ткуць, ні прадуць. Лоск Валож. Тут ідзець калядніца, трэба было гатовіцца. Груздава Паст. 3. у знач. прысл. калядніцай. У час каляд. Ехаў мужык калядніцай дамоў, а на яго ваўкі напалі. Ваўкалатка Мядз. Калядніцай ваўке лятаюць. Апіта Іўеў. КАЛЯ'ДЫ гл. КО'ЛЯДЫ КАЛЯГНА, КАЛЯВГНА, КАЛЯГГНА ж. 1. Toe ж, што i к а л ю г а 1. Кола прарэжа — гэто каляіна. Дзяніскавічы Ганц. Каляіна велька выбіта. Галубы Маст. Каляіна тая, што адно кола ідзе. Альхоўка Навагр. Ат колаў слет — каляіна. Мсцібава Ваўк. Киляіны поўныя вады. Кіралі Шчуч. Вада стаіць у каляінах. Жылі Іўеў. У каляінах многа калу, не мож385 25. Зак
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абект, кйляіны, коляды, падеў
3 👁
 ◀  / 729  ▶