КАВА'ДЛА, КАВА'ДЛО, КУВА'ДЛА н. Кавадла. Кавадла i молат у кузні. Магуны Паст. Кавадла ў кузні i малатке, што жалеза куюць. Кдралі ТТТчуч. Кавадло ў кузні, каваль куе на кавадле. Вострава Маст. Кувадла ў кузні. Рудня Астравітая Чэрв., Азяраны Раг.; параўн. польск. kowadlo тж'. КАВА'ЛАК, КАВА'ЛОК м. 1. Частка чаго-н. Адламаў кавалак хлеба. Міратычы Карэл. Кавалак хлеба з'ела. Чычалі Швянч. Отрэзала кавалок хлеба. Смаляніца Пруж. О Не мець кавалка хлеба — жыць бедна. Яна даўней кавалка хлеба ня мела. Ністанішкі Смарг. 2. Адзінка вымярэння льну, палатна. Вяжуць лён у кавалкі na пядзесят жмень. Жыдзевічы Іўеў. Палатно рэзалі на кавалкі: дванаццаць сцен — na чатыры сцяны. Старыя Смільгіні Воран. Ткалі палатно, кавалак палатна адрэжа — i бялілі. Дакудава Лід. Кавалкі палатка бялілі i ў трубу качалі. Рыбчына Віл. Калісь ад нас паняслі два кавалкі палатна салдаты. Парэчча Гродз. 3. Частка поля, сенажаці, дарогі, значная адлегласць. Далі яму кавалак зямлі. Солы Смарг. Кавалак поля ўзаралі. Кавалак сенакосу даў. Саланое Віл. Кавалак сенакосу скасіў. Кдралі Шчуч. Полацк ад нас — гэта ж кавалак дарогіі Солы Смарг. 4. у знач. прысл. кавалкамі(э). Адрэзкамі, часткамі, кускамі. Кавалкамі палатно бялілі. Кудзялянцы Шальч. Kaвалкамэ тыло [цела] отлятуе. Дзмітравічы Кам. О Кавалак часу — прамежак часу. Кавалак часу прайшоў, а іх няма. Чычалі Швянч. Кавалак часу паспала, а кавалак пасядзела ў хаці. Вот заснула я добры кавалак! Кдралі Шчуч. Кавалак сілы — добрае здароўе, бадзёрасць. Ён здаровы, ён кавалак мая сілі. Кіралі Шчуч. Лодара кавалак — гультай. Гэта не чалавек, а лодара кавалак! Солы Смарг. Кавалок дурня — дурань. Шо ты ёго слухаіш — гэто ж кавалок дурня! Сіманавічы Драг.; параўн. польск. kawalek кавалак'. КАВА'ЛАЧАК м. памянш. да к а в а л а к 1. Кавалачак цукру ўкінь! Нарэжа мёду плястар — еш! i кавалачак дасць дадому. Солы Смарг. КАВАЛЕ'Р м. Хлопец, дзяцюк, жаніх. Калі ты добры кавалер, то i дзевак каля цябе ёсць. Дзе добра дзеўка, то i кавалераў каля яе ёсць. Малькуны 1гн. У мяне кавалераў многа было. Ракаўскія Швянч.; параўн. польск. kawaler халасцяк'. КАВАЛЕРЬГСТА м. Кавалерыст. Муой брат Іван колісь за староi Полыичы в кавалерыi служыв, кавалерыстом був. Курашэва Чыж. КАВАЛЕК м. заал. Конік. Кавалёк зялёны скача. Малахоўцы Бар. КАВАЛЕСКО н. Тое ж, што i к а в а д л а. 3 кузні забралі каваліско. Міратычы Карэл. КАВАЛЕХА ж. Жонка каваля. Каваліха адна, i такі ку23. Зак
3 👁