ДАЛО'У прысл. На зямлю, на падлогу. Злізай далоў! Hiстанішкі Смарг. ДАЛУЧЬГЦЦА зак. Далучыцца. Пеўнік далучыўся да цыплят. Беразіно Докш. ДАЛЫНЯ' гл. ДАЛАНЯ' ДАЛЬ ж. Далячынь. Гэдака даль. Альхоўды Лях. ДА'ЛЫПА прысл. Далей. Я хацела вучыцца далыиа. Гpyскава Нясв.; параўн. руск. дальше тж'. ДА'ЛЫІІЫ прым. Больш далёкі сваяк. Траюрадныя — дальшыя, як пляменнікі. Быстрыца Астр. ДАЛЯВЫ' прым. Узараны ў даўжыню. Далявая баразна. Асталося капаць пяць далявых баразён. Лісна В.-Дзв. ДАЛЯГА'ЦЬ I незак. Настойваць. Кап ён не далягаў, не дзяжурыў бы. Магуны Паст.; параўн. польск. dolegać 'непакоіць, турбаваць'. ДАЛЯГА'ЦЬ II, ДАЛЕГА'ЦЬ, ДАЛІГА'ЦЬ незак. 1. Балець. Мне трошка далягая, але можна жыць. Яна з трыцатага года, i ей нага далягала. Гемзы Шальч. Яму нага так далягая, што ён не можа хадзіць. Кдралі Шчуч. Ей штось далягае. Пацаўшчына Дзятл. Далігала яму ў грудзях. Ахрэмаўцы Брасл. 2. Хварэць. Стаў далегаць, далегаць i памёр. Ахрэмаўцы Брасл.; параўн. польск. dolegać тж'. ДА'ЛЯЙ гл. ДАШЕЙ ДАЛ Я КО' гл. ДАЛЁКА ДАМАВІ'К м. У народных павер'ях — злы або добры дух, які жыве ў хаце. Як, у хаці сваруцца, кажуць: «Там дамавік завёўся». Ахрэмаўцы Брасл. Дамавік ня любя паўсці [масці] якой. Дамавік скаціну ганяя, кага палюбя, каню рашчэша грыву. Рыбчына Віл. ДАМАВІКГ толькі мн. Самаробны хатні абутак. Дамавікі — обуй, у хаці насілі: трэпы, пэпці. Старыя Трокі Трак. ДАМАКУ'РКА ж. Газоўка. Гарэлі дамакуркі: дзеўкі сядзелі пат прасніцамі, a хто пёры скубаў. Ахрэмаўцы Брасл. ДАМАЛО'ТКІ толькі мн. Завяршэнне малацьбы. Hy, сёня дамалоткі, дамалацілі жыта, аспадыня кручок воткі паставіць. Кіралі Шчуч. Дамалоткі былі. Індра Красл. Дамалоткі— як дакончылі малаціць. Лука Нараўк. Дамалоткі рабілі пасля дакопкаў, na калядах ужэ. Баброўнікі Гарад. ДАМАТУ'Р м. іран. Дамасед. Даматур — хто дома сядзіць. Рудня Астравітая Чэрв. Даматур — нічога не зная, с-пат спадніцы выляс i пат печай вырас. Жылі Іўеў. ДАМАУЁ н. Дамавіна. Дамаўё зрабілі. Саланое Віл. ДАМАУНІ'К м. 1. Toe ж, што i д а м а в i к. Ніхто ні nyшчая, будзя хаты пілнаваць дамаўнік. Альхоўка Навагр. 2. Toe ж, што i д a м a т ў p. Дамаўнік — той, хто сядзіць дома. Малахоўцы Бар. o
Дадатковыя словы
далоу, далыпа, далыііы, далягаць, даляй, далігаць, дамакурка, дамаунік, паверях
5 👁