Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1980). Том 2. Д-Л. Ю. Ф. Мацкевіч

ДУЖОВА'ТО прысл. Даволі многа. Коровы шчэ дужовато дают молока, хоць ужэ осэнь. Курашэва Чыж. ДУ'ЖЫ прым. 1. Модны, здаровы. A мядзвець дужы: гэта кап сілу яга! Цялушка дужая. Груздава Паст. Дужы: пяць nydoy нясець. Ністанішкі Смарг. Воўк дужы, ухопя авечку. Гемзы Шальч. Людзі былі здаровыя i дужыя. Навасёлкі Свісл. Дужы конь. Вострава Маст. Якій дужии! Дзмітравічы Кам. Дужы чоловіек мэтэр картохель на плечах понэсэ. Курашэва Чыж. 2. Вялікі. Быў малы, а цяпер дужы. Вялікія Баяры Шчуч. УДаўней казалі: «Хто душ.— той i праў». Малькуны Ігн. ДУЖЭ'Й прысл. 1. Лепш, болыы сытна. Пад'ясі дужэй — дужэйшая будзяш. Магуны Паст. 2. Мацней. Хоць i дужэй крычы, не чую. Валынцы В.-Дзв. ДУЖЭ'ЙШЫ, ДУ'ШШЫ прым. еыш. Toe ж, што i д ўж a й ш ы. Пад'ясі дужэй — дужэйшая будзяш. Магуны Паст. Кап я была дужэйшая! Груздава Паст. Кумпякі астаўляюцца на лета: касец з'есць—i душшы. Дакудава Лід. Мушчына душшы, як баба. Курашэва Чыж. ДУЛА'ЦЕНЬКІ прым. 3 чубкамі каля вушэй (пра курыцу). Дулаценька курачка — прырода курэй такая: каля галавы збоку такоя дуло с пер'я. Навасёлкі Свісл. ДУЛЕ'ЦЬ незак. 1. Пыліць (у час красавання збажыны). Дулея жыта ў час красы, пылок пыліць. Бакшты Іўеў. 2. Гарэць без полымя, тледь. Не гарыць, а дулеець. Чычалі Швянч.; параўн, літ. duleti 'трухлець, тлець'. ДУЛО' н. Чу бок каля вушэй у курыцы. Прырода курэй такая: каля галавы такоя дуло с пер*я. Навасёлкі Свісл. ДУ'ЛЬКА ж., ДУЛЬКІ', ДУЛЬКЕ' мн. 1. Пыл, які ўтвараедца пры апрацоўцы льну. Наляцела дулькі поўна; у нос набілася дулькі. Як чэшуць лён — ляціць дулька. Мярэцкія Глыб. Як у шчэткі чэшуць, тады дулька сыпіцца, дулька тая аш грудзі залажыла. Дулька шкадлівая, у горла лезла, як у каго ўдуша. Кураполле Паст. Дулька — як трэпеш [лён], як пыл. Саланое Віл. Дулька с-пад грэбня i с-пат трапла. Дулькі нанюхалася, яна врэдна ўдушлівым. Рыбчына Віл. Як набраўся дулькі — чуць ні здох. Дулька з лёну. Як трэплем, лён ідзе ў дульку. Бакшты Іўеў. Дулька ўсюду налезіць, як мнеш лён. Малькуны 1гн. Дулька ад лёну адлецела i кастрыца. Дулькі наглыталася, аш душна. Гемзы Шальч. Як трэпяш лён, дулька ляціць. Жодзішкі Смарг. Дулька душа, як лён абраблялі. Івашкаўцы Смарг. Дулька — пыл, натта едавіты, як трэпецца лён, на грудзях цяшка ад дулькі. Солы Смарг. Дулька ляціць, як чэшаш лён, мелкі пылочак. Рудня Чэрв. Пыл такі, дух — гэта дулька. Данілавічы Дзярж. Пыл цяпер, а раней гаварылі дулька. Вязынка Маладз. Ніякаі дулькі не было? Здуло ад дулькі. Цябе дулька замучыць. Mipa