Краёвы слоўнік Чэрвеншчыны (1929). М. В. Шатэрнік

 ◀  / 330  ▶ 
Крыж 140 Крэсла Крыж, а, м. — 1) крест. Паваліўся крыж, што стаёў у вулца. — 2) крестец. У каровы на крыжу мяса дык нічога німа. fi. Старина. Крыжаваць, дзс. — исписывать крестами. Малайка аж крыжуя неба. В. Старина. Крыж-на-крыж, пре. — накрест. Пяравязоў крыж-на*крыж. 5. Старина. Крыши,{э\ оу, лш.— 1) приспособление для навивания ниток; вертятся в „дзядку*. /л. Матав/ла. Памалу бяры крыжы, ато йссыплюцца ніткі. В. Дайнава, Пух. р. — 2) подставка для квашни. На крыжэ стаў дзежку, дык ямчэй будзя мясіць. fi. C/waрина. Крыжы к, а, лг. — 1) уменьш. крыж — крест. Згубіў крыжык. — 2) накрест складенные снопы. Ячмень сохня ў крыжыках. fi. Старина. Крыксы, аў, мн.— сильное беспокойство и плач ребенка от различных недомоганий. Лечат заговорами. „ Прашу госпада бога i прачыстыя маткі, i зары — зараніцкі: бярыця Алёксіны крыксы — i дзянныя, i начныя, вячэрнія". 3 заговору. С. Новосёлки Пух. р. Крыло, й, н. — небольшая пристройка около гумна по длине стены; служит для ссыпания мякины. Зачыні крыло, ато сьнегу надзьме ў мякіну. С. Амельна, Пух. р. Крылус, у, м. — клирос. На крылуся адзін дзяк пяе. В Старина. Кршіьшчык, а, м. — рабочий, кроющий крышу. На ток трэба два крыльшчыкі. fi. Старина. Крымаль, я, м. — нож с отломанным концом. Крымаль ляжыць на стале. В. Старина. Крынща, ы, ж. — источник, ключ. С крыніцы напіўся вады. fi. Старина. Крыса, ы, ж. — пола одежды. У сьвіця атарвалася крыса. В. Старина. Крыўда, ы, ж. — обида. Рабі так, як кажуць: крыўды табе ня будзя. fi. Старина. Крыўдаваць, дзс. — обижаться. Німа за што крыўдаваць на чалавека. В. Старина. Крмудзіць, дзс. '—обижать. Нашто крыўдзіш малога? В. Старина. Крыху, пре. — немного. Карова дае толька крыху малака. В. Клятное, Пух. р. (Пр. Крошка) Крыць, дзс.— 1) покрывать крышу. Будам крыць ток. — 2) защищать. Крый божа, узьнімяцца пажар — прапапі! В. Старина. Крышан, а, м. — очищенная сваренная картофелина. На сьнеданьня наварылі крышаноў. Мне й аднаго крышана ня пакінулі— самі ўсё паелі. Сала ўзёў с крышан. В. Старина. Крыштоль, ю, м. — кристалл. Знашоў нейдзя кусок крыш тал ю. Вада чыстая, ік крышталь. В. Старина. Крыишць,-цца, дзс. — 1) крошить, -ться. Ня крышы ты хлеба на стол. Вот нешта крышацца мае зубы, чыстая бяда з імі. — 2) разорять. Бура ўсё ломіць, крышы ць. В. Старина. Крдида, ы, ж. (польск. kreda) — мел. Крэйдаю пазазначваў сваё бярвеньня. В. Старина. Крэмзаць, дзс.—насмешл.,—писать, чертить неразборчиво. Нешта крэмзая сабе на паперы. В. Старина. Крэмсаць, дзс. — резать тупым ножом; насмешл., — резать вообще, резать на полоски, на куски. Узёў нейкаю тупіцу ды крэмсая. Крэмсая на кусочкі шкурат, псуе. В. Старина. Крэпнуць, дзс.— промерзать, леденеть (о руках). Рукі крэпнуць ат холаду. В. Старина. Крэсіва, а, н. — огниво. Крэсіва ня сячз ўжо агню. В. Старина. Крэсла, а, м. — 1) клин, вставленленный между двух рукавов штанов, сверху, для более свободного движения ног. У Базыля парвалася крэсла у штаноў. — 2) кресло — стул. Сеў сабе на мяккум крэсьля. Ś. Старина
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

cіwaрина, крдйда, крмўдзіць, матавіла
3 👁
 ◀  / 330  ▶