ПЫРСКАЦЬ незак. Пырскаць, крапіць. Вадой свянцднай пырскаюць. Вялікі Азярэцк. ПЬІРСНУЦЬ зак. Пырснуць, разляцецца. Жыр пырснуў съ скьвардды. Багданава. ПЫРСЬ, ПЫРСЦЬ выкл. 1. Скокнуць, пырхнуць. Лягушка пырсць - i пад бьраду. Міцюкова. 2. Выгнаць вон. Цябё ca школы ётай - пырсъ! Дольдзева. ПЬІРХАЦЬ незак. Скакаць. Уцікаў кот, пырхаў на пен. Багданава. ПЫРХПЫРХ. Ху ценька пераскокваць. Я па ступеньках ганка пырх-пырх. Нямойта. ПЫРХВАЧКА ж. Маленькая бародаўка. Пырхвачка на шчацэ. Змажаш чыстацёлам - адлятаець, сухенькая. Пырхвачкі сухёнькія, высочанькія. Парэчча. ПЫЎ-ПЫЎ выкл. Перадача гукаў спеву птушкі кані. Ваду прдсіць: пыў-пыў каня. Мянюцева. ПЬІШКА ж. Перамёрзлая бульба, якая перазімавала на полі. Што nepaзімуіць, / тады сабіралі на пдлі, — ёта пьішкі. I з тых пышак пяклі панпушкі. Алексінічы, Запруддзе. ПЭЙСЫ мн. метаф. Рэшткі сена, абчасанага ca стога пры яго завяршэнні. Стох абхддзіш грабёлькымі, абгрьбаіш чысцінька i наверх пыдаёш. А тисы трэба падбіць нагой пат стох. Леснікова. ПЭКАНКА ж. Апад, падалкі (пра яблыкі). Вялікі Азярэцк. ПЭЛЬНУЦЬ зак. Пульнуць, стрэліць. 3 рагаткі мне адзін рас як пэльнулі ў вакно! Запруддзе. ПЮРЫШКА-ПЮРбК выкл. Выгукі, якімі падзываюць жарабя. Пюрышкапюрок — падзывалі жьрабёнка. Багданава. П'ЮПІЧЫ прым. Той, хто часта выпівае, злоўжывае спіртным; апівоша. Брат пюшчыўяё. Жохава. ПЯВІЦА ж. Спявачка. О, яна первая пявіца на дзярёўні. Машчоны. ПЯВУЧЫ прым. Гаваркі, прыемны ў размове. Пятуха кармілі. Як на Каляду некатдры пяёць — пявучы малец [будучы муж] будзе, a маўчыць - маўклівы малец дъстанецца (павер'е). Дуброўкі. ПЯДЗЯ ж. Старая мера даўжыні, роўная адлегласці паміж канцамі расцягнутых вялікага i ўказальнага пальцаў. Корх ілі пядзя называлася. Дольдзева. ПЯКОЛАК, ПЯКЁЛАК м. 1. Прыпечак. Ён валіўся з пякдлка далой, сьмяк у весь. Буй. Боты стаялі на пякёлку, уздзёла: халддна сёлета. Леснікова. 2. Прымурак, выступ у печы. Пакладзі спічкі на пякдлак. ПЯКОЛАЧАК памяти. Пра нешта, невялікае, вузкае, падобнае на нару. Як пяколачак гэты гроп, а гэты хардшы. Аббілі i паслалі сена яму пад іспдт. Буй. ПЯКОТКА ж. Пякотка. Ну вот калі-нёбудзь з'ясі што-нёбудзь такдя - пякдтка, i гарэлым яйцом атрыгащца. Вялікі Азярэцк, Гарадзец. ПЯЛЕСКАЦЦА, ПЯЛЯСКАЦЦА незак. 1. Пялёскацца. Сядзяць дзёці i пялёшчуцца у вадзё. Фасаўшчына. 2. Боўтацца. Яйцо махаіць, а баўтун пяляшчыцца. Вялікі Азярэцк. ПЯЛЁХ-ПЯЛЁХ выкл. 1. Перадача гукаў плёскату пры руху па вадзе, гразі i пад. Чую, ёдзщъ па гразі: пялёх-пялёх. Галашчакіна. 2. Плюхнуцца, шлёпнуцца. Буш [вуж] нап'ёцца мълька ў каровы i, як пранік, шлёп нъ зямлю - пялёх аб зямлю i пашоў у нару. Алексінічы. Я рас прьівізала пугуй ягд лі намьрзні, конь пацягнуў санкі, а ён пялёх - i ляжыць нь снягу. Партызаны. Рас пайшоў у лес на Благавёшчанне. Снех быў. Вужакі пялёх аб снег — з зямлг выходзюць. Ракаў Засценак. 3. Плюхнуць, кінуць. Рьзмьталі i пялёх у ваду цыгана. Сянно
Дадатковыя словы
баўтўн, бьрадў, бўдзе, вадў, зясі, зімўіць, калядў, напёцца, нарў, павере, панпўшкі, пацягнўў, пюпічы, пявўчы, пўгуй, снягў, ямў
12 👁