БОГ, БОХ м. 1. Бог. Памджа Бог, кал i сам не зьдзёлаіш. Каралевічы. 2. Абраз, ікона. У мянё й бох вісгць у хаце. Ракаў Засценак, Багданава.
ОБОГДАЕЦЬ. Так атрымліваецца, складваецца. Бох так даёцъ. Міцюкова.
ОІСЦІННЫЙБОХ. Так, праўда. Прыхддзім, у лёсі на тым мёсці, гсцінный бох, як стол [доўгая], ляжыць вужака. Міцюкова.
ОЯКУБОГАЗАДЗВЯРМГБез клопатаў, заможна, у поўнай бяспецы (жыць). Жыла за мною як у бога за дзвярмі. Ульянавічы.
ОЯКУБОГАЗАДЗВЯРМІ пажыць. Вельмі дрэнна, з цяжкасцямі. Пажыла ты, баба, за этым алкаголікам, яку Бога за дзвярмі. Ульянавічы. О 3 БОГАМЖЫЦЬ. Жыць у суладдзі, у згодзе з сумленнем. Я з Богам жыу\ Рэчкі, Міцюкова.
ОБАРАШ (БАРОНЬ) БОЖА (БОГ), БРАШ (БРАНЬ) БОХ. Засцярога ад чаго-н., забарона рабіць што-н. небяспечнае. Бърат божа ад усякага нішчасця. Нямойта. Щха станіць у цэркві, барднъ бох гъварыць нільзя, а то вон выганюць. Сукрэмна. Брат бох, каб ні кот, крысы заёлі б нас! Ульянавічы. А брань бог кашлянуў бы - нёмцы i схвацілі бы. Запруддзе. Бараш бог, пдидзщъ туды. Запруддзе.
ОХАЙБОХКРЫЕЦЬ. Выраз перасцярогі, папярэджання не рабіць чаго-н. Хай бох крыець, кап чълавёка въггнау с хаты. Рэчкі.
ОДАЙБОЖА (БОЖАЧКА) ЗДАРОЎЯ. Пры пажаданні здароўя. Кап табё божа даў здардуя. Кап табё божачка даў здароуя. Нямойта.
ОБОЖА, БОЖАМОЙ, БОЖАЧКАМОЙ. Выгук пры хваляванні. Божа мой, божа, а што ж будзіць! Рубежніца, Нямойта, Партызаны, Неўгадава.
ОГАСПОДЗЬБОЖАЧКА. Тое ж. Плачу: Гасподзъ Божачка, якую Бог даў кару? Леснікі.
ОБОЖАМОЙВЫСОЧАНЬКІ. Бажба. Затрасліся ліаё ногі: божа мой высочанькі, пьмагірадоўку адпасціць. Партызаны. □ Як якая трывдга, тады - да Бога. Нямойта. □ Дзіцёньк упадзёць — Бох падушку падсцілаіць, а стары падаіць - бьрану паткідаіць. Каралевічы. □ Нъ кагб Бох, нъ тагб йлюдзі. Ульянавічы. □ Хто ранаўстаё, тому Бох даё. Вялікі Азярэцк. □ Ш гат Бога с хаты, кал i ёнулёсу хату. Багданава, Забор'е, Рэчкі, Сянно. □ Што Бог судзіць, тое i будзіць. Каралевічы. □ Не вінават Бох, а хто плох. Каралевічы. □ Гордага (гънарыстъга) Бог із нёба ськідваіць. Каралевічы. □ На табё, божа, кал i мне нягджа. Ульянавічы. □ 1 Богу грэшна i людзям смёшна. Нямойта. □ Быстры сам нъбяжыцъ, а на цгхъга Бох нанісёць. Ульянавічы. □ Бог сірот любіць, алё долі ні даё. Багданава. □ Барднъ бох свіннірогі - не саступіць дарогі. пДаў Бох шчасця, ды няўмёйеш шунуваць. Івоні. пДай бохусёумёць, a няўсё дзёльць. Івоні.
БОЖЫ, БОЖЖЫ прым. о БОЖАЯРАСА. Невядомая расліна. Бджжа рьса на ёй расічка стагцъ. Багданава. о БОЖАЯКАРОЎКА. Божая кароўка. Божая кароўка - краснінькая іўкропачкі. Рэчкі. о БОЖЖЫЯКАНАПЁЛЬКІ. Від травы. Бджжыя канапёлькі — ёта трава сухая. Жохава.
БОК м. 1. Прастора злева i справа. У нас бьгу гардт на два бакі. Серкуці. На адньім баку ракі нёмцы, на другім - рускія. Кляпчэва. Той бок ніжэй, нізіна. Партызаны, Галашчакіна, Неўгадава. 2. Бок у прадметах. Кълъ бакду у іструп устуўлялысі ддшчьчкі. Гарадок. 3. Бок, правая ці левая частка тулава. У бок ударыла, алі вынялі аскдлкі. Каралі. Hi булд ні пат бок, ні nam гдлувы [што-н. пакласці]. Дуброўкі.
ОПАДБОКАМ. Зусім блізка, недалёка. Хата пад бокам, я дамой пайду. Леснікова.
ОУБОКЕНа пояс. / во, у бокі возьмісся i выскачыш танцавагіь. Багданава.
БОКАМ прысл. 1. Бокам, павярнуўшыся, сагнуўшыся. Крывая такая: бокам ракам устаёт. Марозаўка. 2. Няроўна, пад нахілам. Мая дзёўчына падлогу наклала i вакнд бокам [у зямлянцы]. Партызаны
Дадатковыя словы
бакдў, бакў, бьгў, бьранў, бўдзіць, заборе, кашлянўў, падўшку, пайдў, пдйдзщъ, рўскія, састўпіць, сірбт, сўдзіць, якўю, істрўп
13 👁