Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
НАЧАРАВАЦЬ зак. Начараваць. Начаруіць чараўніца, вужаку ў хлеў направіць. Ракаў Засценак. НАЧАЦЦА зак. Пачацца. Пакуль дзед правёў нас, дзянёк начаўся. Алексінічы. НАЧАЦЬ зак. Пачаць. Начнуць жаць. Міцюкова. Стох начнёць, пька ні кднчыць, дзёлаіць. Нямойта. НАЧНАЯ ж. Начная змена. I ў начную хадзілі, каб бдлее трудаднёй заробіць. Багданава. H АЧНГК м. Чалавек, які не спіць уначы. Немужыкуяё, a начнік. Каралевічы. НАЧНІЦА ж. Toe ж. Начніца ты, чаго пъ ньчам хддзіш. Дольдзева. НАЧНІЦЫ, НАШНІЦЫ толькі мн. Дзіцячая хвароба, калі дзіця не спіць i крычыць па начах. Птушыныя яйцы нільзя ўспамінаць пьсля захьда сднца, бо начніцы пьядуць (павер'е). Дольдзева. Бывала, старья банка бярэць дзіцёнка ў паддл i нясёцъ, дзе куры съдзяцца, дзе крусодня, i там пълаюць яго ў подале, начнгцы выгьняюць. Заазер'е. Начтцы - балёсь да двінаццаці нядзёлъ: ня сътцъ дзщя, крэкчыцъ. I трьва ат начшц бываіць. Партызаны. Нашніцы - ёта у рабёначка, як хддзщъ [маці] у палажэнні i сабаку нагой, то чэшацца тады рабёнку. Запруддзе. Начтцы у дзяцёнка - гдлку торкает, нажнщы пад галоўку, пдліш у паддлі: Палю начтцы, начтцы палаю. Пал г болей, каб не было ніколі (з замовы). Багданава. Начтцы — дзяцёнак не спіць, i у фартухах паълаюцъ перад захадам сднца, каб спалі спакойна: «Начнщы-цямтцы, дайце спакою майму сытцы» (з замовы). Фасаўшчына. НАЧНІЦЫ мн. Трава. Начтцы — адна жэнекая, другая мужчынская, нападдбіе руматкі, адна травіна свётла-сшяя, другаяразавёйшая. Багданава, Каралевічы. НАЧОСАВЫ прым. Начосны, з начосам. Узіла начосавыя штаны, яны цёсныя. Нямойта. НАЧОСКА ж. Адзёр, кароста. Начдска пделя вайны ў дзяцёй была. Партызаны. НАЧОЎКІ толькі мн. Начоўкі, ночвы. Як унучка радзтася, начдукі здзёлаў Вялікі Азярэцк. Каб угдлле ні валілася, ставілі каля свёташа начдукі. Багданава, Дольдзева, Заазер'е, Каралі, Кляпчэва, Манголія, Міцюкова, Фасаўшчына, Закур'е, Неўгадава. НАЧОВАЧКІ памянш. Прапалаецъ абтдучаныя крупы [ячмень] V начдвачках. Гарадзец. НАЧУВАЦЬ зак. Начаваць. Начувалірыбакг, на вуду лавілі. Багданава. НАЧУДЗЩЬ зак. Пажартаваць. Начудзіць абы-чаго. Савінічы. НАЧЫКУ прысл. Напагатове. Усіх начыку [трэба] дажыдаць, калi канікулы. Карпавічы. НАЧЫНАЦЦА незак. 1. Арганізоўвацца. Як калхдс стаў начынацца. 2. Pacпачынацца. Начынаецца кадрыля, вальс, стэп, падзікатр, падзіспань, васадулі, / так пяюць! Заазер'е, Нямойта. НАЧЫНАЦЬ незак. Пачынаць. C Ілы бульбу начынай къпацъ. Малы Азярэцк. НАЧЫНІЦЬ зак. Начыніць, нафаршыраваць. Начыніш кішку\ у латушычку іў печ. Вялікі Азярэцк. НАЧЫНЯТЫ дзеепрым. Начынены, нафаршыраваны. Блтчыкі-тварджнікі начынятыя. Жохава. НАЧЫСЦІЦЬ зак. Начысціць. Начысціць бульбы i нь скьвардду, i пірід агнём ставім, ждуцінькая станіць. Гарадок, Нямойта. НАШ займ. Наш. Наши лясы - Загрыда, Гайішча, Сорока. Міцюкова
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абтдўчаныя, бўльбу, бўльбы, васадўлі, вўду, ждўцінькая, заазере, закуре, крўпы, кішкў, кўры, латўшычку, маймў, начарўіць, начдўкі, начнўць, начнўю, начыкў, начўдзіць, павере, пакўль, пьядўць, унўчка
2 👁
 ◀  / 426  ▶