н НАДАЁДНЫ прым. Надакучлівы. Сардка - птушка нъдаёднъя, хатняя, хатняя. Каралевічы.
НАДАЛБЫ мн. Бакавыя планкі, што набіваюцца на капылы ў санях; намарзні. Надалбы стаяли Вялікі Азярэцк.
НАДАЎБІНЬ м. экспр. Неразумны чалавек, дурань. Сядзі, як надаўбінь! Запруддзе.
НАДАЎБІНЬ ж. экспр. Toe ж (пра жанчыну). Кому нада надаўбінь - на рубаль дзве! Запруддзе.
НАДВОР прысл. Вонкі, на вуліцу. Дактары скьзалі ні хадзіць надвдр. Неўгадава.
НАДВОР'Е н. Надвор'е. Kan надворё было хардишя, тады падзёлуў што n нібудзь. Запруддзе.
НАДВОРНЫ прым. Някормны, пакінуты на гадаванне (пра свіней). Надворны, які някдрмны, астаўляюць да другдга года. Гарадзец.
НАДДАТКІ мн. Зямля, якая дадавалася да асноўнага надзелу; наддаткі. Поля Пяткіна — там булл наддаткі, наразалі зямлю, хутарьи Серкуці.
УМарянава [веска] звалі ньддаткі, аў Гарадку - прыдаткі. Гарадзец.
НАД'ЕХАЦЬ зак. Прыехаць. Пакуль кардву падаю, ён якраз над'ёдзець сырадою папіць. Міцюкова.
НАДЖЫДАЦЬ незак. Чакаць. Наджыдаю яго, а ён не ёдзіць. Савінічы.
НАДЗЁЖНІК м. Кавалак палатна для накрывання хлебнай дзяжы. Упёрат пяклі хлеп, кусок пьлътна — надзёжнік — нікуды ягд ні дзівалі, a толькі хлеп — дзёшку эту накрывали Гарадзец.
НАДЗЕЙНЫ прым. Надзейны, сумленны. Раныйы астаўлялі, ніхтд нічога ні браў, ні краў; людзі былг надзёйныя. Запруддзе, Чуцькі.
НАДЗЁЛ м. Мера зямельнай плошчы; надзел. Надзёл - эта чатыры дзісяціны. Фасаўшчына. Надзёл - ёта зімля мёрылася надзёламі. Гарадзец. Надзёл - шэсць сажаэней. Багданава. У надзёлі было вдсім дзесяцін. Каралевічы. Надзёл называўся востдзісят сдтсік, мёныиы гектара - надзёл называўся. Вялікі Азярэцк, Дольдзева, Марозаўка, Міцюкова, Нямойта, Самсоны, Серкуці, Сукрэмна, Фасаўшчына, Ульянавічы, Чуцькі, Закур'е.
НАДЗЕЛЬЧЫК памянш. Дзвінаццаць дзяцёнкаў была, i адзін надзёльчык зямлі. Дуброўкі.
НАДЗЁЛАЦЬ зак. Зрабіць, наладзіць. Дзякуй тому кавалю, / Што надзёлаў нам гульню, / I малатдчкам ня стукаў, / 1 ў ручачкі ня хукаў, / / надзёлаў такую вясёлую бясёду нам (з песні). Запруддзе.
НАДЗЁРЦІ зак. Надзерці, надраць (на тарцы). Ньдзярэш буракду, надзёлаыіш павідла. Нямойта, Самсоны, Закур'е.
НАДЗЁТЫ дзеепрым. Добра апрануты. / ў нас надзётыя i глаткія морды бываюць. Буй, Дуброўкі.
НАДЗЁЎШЫ дзеепрым. Апрануты, адзеты. Ды Сашка надзёўшы. Запруддзе.
НАДЗЁЦЦА зак. Апрануцца. A надзёцца тджа нічога такдга ні было. Вялікі Азярэцк, Заазер'е, Запруддзе, Нямойта.
НАДЗЁЦЬ зак. 1. Апрануць. Раньшы надзёць нічаго ні было. Станюкі. 2. Уздзець, начапіць. Прысніла: мужук прыйшоў, яна надзёла цвяты, сёлі ў лодку, довольная, што з му жуком, Андрэ ем, у лодцы - i ўтапілася тая жэншчына. Алексінічы
Дадатковыя словы
буракдў, гарадкў, заазере, закуре, мужўк, надворе, надехаць, надёдзець, нібўдзь, нікўды, нічбга, пакўль, птўшка, рўбаль, рўчачкі, стўкаў, хардйшя, хутарьй, хўкаў
20 👁