Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
м МАТ м. Грубая, брыдкая лаянка. На мянё матъм, пірьматьм скажыць, а я ёй пръшчала. Нямойта. МАТА ж. Пляцёнка з саломы, травы, якой завешвалі вокны, уцяплялі дзверы i якую слалі на падлогу; мата. Мату спляцёш i павёсіш з жытнди кулявди саломы i закрываіш на нач [акно]. Фасаўшчына. А плялл с саломы маты i закрывалi ўсё акнё. Серкуці. Маты на вокны плёу дзяцъка i аттуль зацягаваюць. Неўгадава. Мату плялі с саломы i спалі. Дуброўкі. МАТАВІЛА н. Матавіла. Былі матавічы, uimo на клубок матацъ. Багданава. На верцянё маталі, матавглы называліся. Цясішча. Ёсь мьтавіла пражу мътацъ i ёсь мьтавіла маткі мътацъ. Закур'е. Напрадзёш шпульку — i на матавілы. Чуцькі. 3 матавгла вілі на клубок. Гарадзец. Матавіла накруціш, напрадзёш шпульку. Фасаўшчына. 3 мьтавіла, што размсітываець маткі, снаваць c чагб, i ньматваецца. Вялікі Азярэцк, Апечкі. Ніткі з матавіла на клубок. Дуброўкі. МАТАНУЦЬ зак. Махнуць. Ён даваў ёсці - нагой мьтанула, хоць пад яё кладзіся. Запруддзе. МАТАФОН м. Магнітафон. Чуцькі. МАТАЦЦА незак. Праводзіць час у раз'ездах. Во так лёта матаісся. Заазер'е. МАТАЦЫКЛ м. Матацыкл. Матацыкл вымау, змазаў, хрдсны сын заліў бензш, стащь у хаце акалёўшы матацьікл. Партызаны. Выгыда цяпёр: во на віласіпёдах, наматацыклах [ездзяць]. Багданава. МАТАЦЪ незак. Матацъ, намотваць. На шпулькі маталі ніткі. Апечкі. Юрком мьталі клупкі. Вялікі Азярэцк. О НА УС МАТАЦЬ. Цвёрда запамінаць, улічваць на будучае. Я на ус матала, як вы пёлі. Каралевічы. МАТАШНІК м. Вялікая ячэя ў сотах, у якой выводзіцца пчаліная матка; матачнік. У маташніку матка вывддзіцца. Вялікі Азярэцк. Маташнік заложаны з чэрю. Закур'е. МАТАШНЫ прым. Які належыць пчалінай матцы; матачны. Маташнае малако ёсьць, цэннае очынь, збіраць трудна. Нямойта. МАТКА ж. 1. Маці, матка. Ідзі, матка, сама вазьмі. Скдлькі ў маткі ні работай, / Hi заслужыш зьлаты дом, / Прыдзіць ўрэмічка такдя, / Скажыцъ матка: ідзі вон (прыпеўка). Каралевічы. Матка стърая, глухая была. Багданава. Бацъка й матка i трое дзяцёй. Баравікі. Матка ужо приехала с крупмі с Cima. Сукрэмна. Сонца цёплае, i матка грэіць цёпла. Запруддзе. Латыгала — так мая матка къзала. Латыгаль. Аурам, устуващ матка памёрла. Гарадок. Щ старэй матка за цібё? Дуброўкі. Надзі матка жывёцъ. Закур'е. МАТАЧКА ласк. Дык што ты, матачка, хочыш - табё восімдзісят гот. Каралевічы. 2. Самка пчалы, матка. Мълъдая матка стъртцца аббёхчы ўвесь ддмік [вулей]. Кляпчэва. Штоб не уцякла матка, рашотку к лёткам, пчёлы пралёзуцъ, а матка не пралёзіць i трутні застаюцца. Ддужэнъкая матка гонка бёгаіць. Вялікі Азярэцк. Развіваюцца пчёлы слабінькія, мёжа, матка слабінькая. Вялікі Азярэцк. □ Свая хатка як рёдная матка. Серкуці. □ У кагё матка, у тагё галёўка глотка. Сянно, Вялікі Азярэцк. оДатуль матка, як кальпиаш у люльцы. Запруддзе. МАТОК м. 1. Маток. Самае большое - шэсьць пасем - балыиы матёк. Вялікі Азярэцк. Нъ адзт матёк ідзёць шэсъ-сем кшъграм пражы. Закур'е. МАТОШАЧКА ж. памяти. Матёшачкамі мулінэ шаўкёвае. Запруддзе. 2. Вянок цыбулі. Нада сплёсці ў матёк цыбулю. Гарадзец. Маткі цыбулі. Закур'е. 3. Вязка грыбоў i інш. Грыбёў
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

жытндй, заазере, закуре, заслўжыш, кулявдй, мьтанўла, накрўціш, одатўль, разездах, трўдна, трўтні, хбчыш, цыбўлю, цыбўлі, шпўлькі
3 👁
 ◀  / 426  ▶