Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
ж ЖУЎТЛЯВЫ прым. Toe ж. Тэя грыбьі жуўтлявыя такёя. Алексінічы, Сянно. ЖУЎТЛЯВІНЬКІ памяти. У варуійкі галоўка жуўтлявінькыя. Сукрэмна. ЖУЎТУВАТЫ прым. Toe ж. У нас пяскі жуўтуватыя, на йіх расг\ёць. Самсоны. ЖУЧОК м. Невялікі жук. Як у кыня чэрві, то дувалі жучкі ca ўсом, яны такёя бліскучыя, зылацістыя. Самсоны. ЖУШЧЭЦЬ незак. Скрыгатаць, хрусцець. Буваіць, што ў хлёбу пясдк жушчыць на зубах. Сукрэмна, Алексінічы, Фасаўшчына. ЖЫВА прысл. Хутка, паспешліва. Жыва работаць пайшоў. Баравікі. ЖЫВІЧНЫ прым. о ЖЫВІЧНАЯ СМАЛА. Жывіца; вадкая празрыстая смала, што выцякае ca ствалоў хвойных дрэў у месцах іх пашкоджання. Мёду, вуксусу, смсілы жывічнай з сасньі - i націранне такое. Вялікі Азярэцк. ЖЫВОТ, ЖУВОТ м. Жывот. Ваду загавараюць am зьлатніка, на жывацё зъгавараюцъ. Каб ты ёздзіў жыватдм! (праклён). Запруддзе, Багданава, Партызаны. Жувот нёяк забаліць, нёшта вёрціцца, залатнік зыгаварваіць. Заазер'е. ЖЫВАТОК памянш. Дай божа здароўя ў ручкі, у нджкі, у жываток трошкі (з замовы). Каралевічы. ЖЫВУШЧЫ прым. Жывучы. Каты жывушчыя. Багданава, Неўгадава. ЖЫВЬІ прым. 1. Жывы. Мбжа, яна i цяпёр жьіва была. Каб я так жыва была. Запруддзе, Алексінічы, Самсоны. Алё я асталася жыва. У іх жывэі пчолы? Вялікі Азярэцк. 2. Жвавы, рухавы. Яна така жывая баба. Каралевічы. О ЖЫВЫЗДАРОВЫ. У добрым здароўі. О НА ЖЫВЫ БОХ. 3 цяжкасцю. Леснікова, Буй, Запруддзе, Латыгаль, Партизаны, Цясішча. О НА ЖЫВОЕ. Для жыцця. Во шчэ на жывое асталіся, а ёлі i краскі, i шчавель, i гнілушку. Цясішча. □ Жывы ў яму ні ляжыш. □ Хоць жывдмуў яму лезь. Каралевічы. жыг выкл. Хутка пабегчы. Карова жыгулес. Каралевічы, Гарадзец. ЖЫГАЛА, ЖЬІГАЛА, ЖЫГАЛО н. Джала. Жыгала ў пчальі. Запруддзе, Каралi. А жыгала ў въдня во тут, як ужаліць жыгалам! Серкуці. Жыгала пчала упусціла. Жыгало упусгрла пчала i памёрла. Закур'е. ЖЫГАЛА н. Лязо, вастрыё ў касе. На вострую бапку атбіў касу, а на тупую пуправіў жыгала. Леснікова. ЖЫГАЦЦА незак. Жыгаць, апякаць (пра крапіву). Жыгучка дужа жыгаіцца. Савінічы. ЖЫГАЦЬ незак. Бліскаць. Жьігаіць мъльння, жыгаіць. Дольдзева. жыг-жыг выкл. Перадача гукаў шорхання, руху апалонікаў. Жыг-жыг (а)палоннікі у якди выгарцы ці што. Багданава, Каралевічы. ЖЫГНУЦЬ, ЖЫГНАЦЬ зак. 1. Моцна ўдарыць. Малання мянё жыгнула, ня помню, сколъкг ляжала. Вялікі Азярэцк. 2. Бліснуць. Жыгнала малання. Як малання жыгнець, потым ня бось, стуку не нада баяцца. Вялікі Азярэцк. ЖЫГУН м. Той, хто вёрткі, гарэза, непаседа. Во жыгун, тут ёсць, тут німа [пра дзіця]. Фасаўшчына. ЖЫДЗЕЙ прысл. Радзей. Катдра густа зварыцца, катдра - жыдзёй. Вялікі Азярэцк. ЖЫДЗЕЙШЫ прым. Драбнейшы. Картошка жыдзёйшая такая. Міцюкова. ЖЬІДКІ, ЖЫТКІ прым. Вадкі. Грудзъю як кдрміш, жыдкім каб пітаўся. Каралевічы, Міцюкова. Жыткі суп нёйкі еў. Міцюкова. ЖЬІЖА ж. Жыжка, цякучая сумесь вадкіх i цвёрдых рэчываў. Жыжу навозную зяць аткатаець. Буй, Станюкі, Цясішча
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

а)палбннікі, бліскўчыя, вадў, варўійкі, вўксусу, гнілўшку, гўста, дўжа, жывўшчы, жывўшчыя, жыгўн, жыгўчка, заазере, закуре, касў, рўчкі, якдй
2 👁
 ◀  / 426  ▶