Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
ГРАМІНА ж. Малая колькасць, трошкі, няшмат. Я во гёткае граміны ні ўзяла ў рот. Багданава. ГРАМЩЬ пезак. Знішчаць, разбураць. Мджа граміў ён царкву? Буй. ГРАМШЦЫ толькі мн. Грамніцы, Стрэчанне; зімовы прысвятак у народнацаркоўным календары (пэўны дзень у лютым месяцы, калі, паводле традыцыйных уяўленняў, зіма сустракаецца з вясной). Штнаццатага фівраля Грамшцы. Гарадзец. Грамшцы былі этой, у феврале, свёчы свяцілі, атправа была. Савінічы. На Грамшцы бацюшка свёчы свёціць. Свёчка гёта ад грымоту, ад перуна. Каралевічы. У нас жа завуцца Грамшцы, а ў Ленінградзе — Встрэчанне. Нямойта. После Грамшц сёна нада скату траціна, а хлёба палавіна. Запруддзе. На Грамшцы каб вол напіўся, то вісна будзіць ранняя (прыкмета). Гарадзец. К ал i на Грамшцы въда, тады жыта пасьпёщь да Льлі (прыкмета). Ракаў Засценак. Свячди, што на Грамшцы прынясуць, дзёцям въласы пыппальвалі. Гарадзец. □ Грамшцы - палавіна зімгцы, скідай рукавіцы. Буй, Каралевічы, Чуцькі. □ На Грамшцы - здзівай (скідай) рукавіцы. Запруддзе, Жохава. □ Да Грамшц не скідай рукавгц. Міцюкова. □ Дьждаў Грамніц - пьлавіна зіміцы, хлёба траціна, а корму пьлавіна. Дольдзева, Вялікі Азярэцк, Партызаны. □ На Грамшцы пад вуглом напёцца пятух вадзіцы. Запруддзе, Вялікі Азярэцк, Міцюкова, Леснікова. ГРАМНІЧКІ ласк. □ Грамнічкі - пьлавта зямічкі. Ракаў Засценак. ГРАМУЛЬКА ж. Малая колькасць, трошкі, няшмат. Грамулькі сёна німа. У самога сёна ні грамулькі німа. Буй. ГРАШСТЫ прым. Пакрыты кучавымі (белым!) воблакамі. Нёба граністья [тэта] нёба ў гранкьх, па нёбу кургунамі вдолькі ходзюць. Запруддзе. Як бульбу сёюць, нёба граністае - бульба добрая будзе (прыкмета). Сёння нёба грашстае будзе бульба ўраджайная (прыкмета). Багданава. ГРАНКА ж. Баразна, радок, градка. Бульба атмякла, гранкі гичэ паганяў. Гранкьмі пъганяй i давай буракі садзщъ. Багданава. Гранка цыбулі. Розмыслава. Барона з ёла гранку квасолі: зъ ціцівіну i цягніць. Сукрэмна. Нъга баліць хадзіць пъ гранках. Вялікі Азярэцк. ГРАНЮ мн. Кучавыя (белыя) воблакі. Грант, нёба грашстае. Багданава. Нёба ў гранках. Запруддзе. ГРАНОК м. Край (печы), акраек. На гранку мыла ляжыць. Рэчкі. ГРАНЯЦЬ незак. Абворваць, акучваць. Бульбу граняюцъ акушнікам. Мянюцева. ГРАСКІ прым. Гразкі, брудны. Граская кофта. Серкуці. ГРАТКА ж. Хваля, складка на паверхні чаго-н. Страчт, смарчкі ні рызьлічаю: граткімі такімі яньг. Вялікі Азярэцк. ГРАТКІ незак. Гуляць (пра дзяцей). Дзёці пайшлі граткі, я тут адна. Дзёці ўііяклі граткі, ні пумугаюць. Партызаны. ГРАЎЦЫ мн. Жыхары вёскі Граўшчына. Пожанькі. ГРАЦЬ незак. 1. Іграць. Як граіць музыка, як пойдуць друтуваць, як хата ні разваліцца. Вялікі Азярэцк. 2. Блішчаць, пералівацца рознымі колерамі. На Івана рана сонца граець, то падьтецца, то апусціцца, разбігаіцца рознымі цвітамі сгнімі, краснымi, жоўтымі. Запруддзе. ГРАЧАНЫ, ГРЭЧАНЫ прым. Грэцкі. Крупы былі грачаныя, сваыё, з свайё грэчкі. Грэчаныя крупы былі. Партызаны. ГРАЧНЁВЫ прым. Грачнёвы, грачаны. Грьчнёвая салдма з грэчкі. Гръчнёвая салома длі ската. Жохава. Грачнёвае звару кашы, яна скарэй варыцца
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

акўшнікам, апўсціцца, бўдзе, бўдзіць, бўльба, бўльбу, вдблькі, грамўлька, грамўлькі, гранкў, зварў, крўпы, прынясўць, пятўх, салбма, свячдй, царквў, цыбўлі
4 👁
 ◀  / 426  ▶