Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
г ГАРЦАВАЦЬ незак. Бегаць, насіцца. Ласка дзярэцъ карову, а карова гарцуйіць [па хляве]. Чуцькі. ГАРЧЫК м. Старая мера сыпкіх i вадкіх рэчываў; гарнец. Я тарчык вынісла жьгта. Вялікі Азярэцк. ГАРЧЫЦА ж. Свірэпа. Гарчъщу - у сілос з гардхам. Партызаны. ГАРЧЭЙШЫ прым. Болын горкі. Мджа гуркі i гарчэйшые. Вялікі Азярэцк. ГАРШОК м. Гаршчок. Гънчар дзёлау гърлачы i гаршкг. Апечкі, Леснікова. Гаршкг з гліны ў пёчку ставілі. Заазер'е. Гаршкдм грдшы мёрылі - звонкую манёту. Каралевічы. Гаршкг чдрныя куплялі, з глгны. Буй. ГАРШЧОЧАК, ГАРШЧЭЧАК памяти. Гаршчдчкі былі, гърлачы, гаршкг, лошкі дзірвянные. Гарадзец. У гаршчэчак збіраюць смітану, у пёчку, аттопіцца, салъёш i калоціш. Смітану ў гаршчэчык збірала матка. Турава. ГАРЫСТЫ прым. Гарысты. Я ёхуў з дзёдъм, там гарыстыя мёста, i конь папудзіўся. Самсоны. ГАРЫЦЦА незак. Імкнуцца. У горад гаруцца у сё маладыя. Розмыслава. ГАРЭЛАШНЫ прым. Прызначаны для гарэлкі. Здъла гарэлышныя бутэлкі, то йдзі, баба, зъ гарэлкъи. Фасаўшчына. ГАРЭЛКА ж. Гарэлка. А яны гарэлкі паставюць, дадуць бутэльку. Запруддзе. А гарэлка с хлёба, / 1яё піць трэба, / А хто гарэлкі ня п'ець, / Ніхай тому запрэцъ (з песні). Каралевічы. Тдлькі гарэлка язву вылечыла. Баравікі. Прыцгснулі зъ гарэлкъи ілунула. Запруддзе. Мьхаморы красныйі нъ гарэлцы нъсташвъюць. Цясішча. 3 дуртц брат гарэлку гнаў. Кішуроўшчына, Багданава, Фасаўшчына. Гарэлкуй рукі абмыла, пчдлы гарэлку лгобюцъ. Неўгадава. ГАРЭЛАЧКА памянш. Як да гарэлачкі, - 1Я ж сама, / А як рабдтацъ, / Так німа (прыпеўка). Вялікі Азярэцк. ГАРЭЛЛЯ н. Пагарэлішча. Дзе згарэлы дом, лажысся на гарэлля. Міцюкова. ГАРЭНЩЦА незак. Гарэць. У нас хаты ні гарэніліси нічога. Неўгадава. ГАРЭНІЦЬ, ГАРЭЙНІЦЬ незак. Гарэніць, мець горкі прысмак. Падгробы гарэніют, йіх атварыют. Карпавічы. Капуста гарэйніць, пакуль гаркач выйдзе з ніё. Вялікі Азярэцк. ГАРЭЦЬ незак. 1. Гарэць. А тадьг пъдыйшду i скъзау: «Брат, гарьгм!» Міцюкова. Тады лучынка гарэла, я mpoxi помню. Запруддзе. 2. Смылець ад укусаў, апёкаў. Я яё рукамі гольгмі рву [крапіву], пстрыкаіцца, рукі гарацъ. Заазер'е. 3. Пячы, балець. Пясок, дык гарацъ падошвы. Багданава. О ТАРЫ ТЫ (ЛИО) ТАРАМ! (праклён). 1. Пра пільную неабходнасць, безвыходнасць. Гары ты гарам, паёдзім у Вгцебска. Запруддзе. Тары яно, цяпёр позна зубы станавіць. Ракаў Засценак. 2. Нізашто, ні ў якім выпадку. Гары янд гарам - абазляцца з працсідацелям. Партызаны. ГАРЭЦЬ незак. Цвісці (пра агуркі). Гарэлі яны, гэтыя агуркі. Партызаны. ГАСІЦЬ незак. Выключаць. Ўтрачкам пакупаю дзяцёнка, спаўго, a цяпла гасіць нёкалі - пятнащацъ дзянькоў ні гасіла. Цясішча. ГАСПАДАР м. Гаспадар. □ Як жыта красуе, дак гаспадар галасуе. Багданава. ГАСПОДЗЬ м. 0 ГАСПОДЗЬ НА СВЁЦІ. Выгук пры незвычайным здзіўленні. Гасподзъ на свёці! - так ругаюцца - уцікай. Запруддзе. О ГАСПОДЗЬ МОИ БОГ. Тое ж. Што таи было, гасподзъ мой бог! Ульянавічы. О ГАСПОДЗЬ BICOKI. Тое ж. Людзёй - гасподзъ вісдкі! Брэшуцъ так, гасподзъ вісокі, як брэшуцъ. Партызаны. ГАСУДАРЫНЯ ж. Жонка, гаспадыня. Каб мъя гусударыня жыла, то б нъ руках насгу. Закур'е
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

галасўе, гарцўйіць, гарэлкъй, гарэнілісй, дадўць, заазере, закуре, зўбы, капўста, красўе, насгў, нічбга, пакўль, папўдзіўся, пець, рэлкъй, рўкі, ілўнула
1 👁
 ◀  / 426  ▶