ДУГХ ж. 1. Дуга. На дузе прыв'язвалі колоконы. Ліпляны. 2. Прылада для збірання падрэзаных касою сцяблоў. На косу надзяецца таю7 круг, обшываецца полотном. Ето ў нас дуга звёцца. Лельчыцы. Дуга ў дзірку ўстрэмляецца, а там коса пробіваецца палца на два. Падварак. ДУЖЫ прым. Здаровы. Як дужы чэловек, усягб хочэцца. Сярэднія Печы. Дужые бацькіТ дзёцем помогаюць. Шпляны. ДУЖЫК м. 1. Аладка з мёрзлай бульбы. 3 войны збіралі кортоплю на полі i пеклі' дужыкі. Тонеж. 2. Мёрзлая бульба. По Туроўшчыні ходзімо i збіраемо етые дужыкі. Тонеж. ДУГІАШКА ж. Невялікае дупло ў дрэве. У дупашку або ў порожні вулей улёзуць шэршне i жывуць там. Тонеж. Седзіць еты крутоголовік i круціць головою, водзідца вон у дупашкох. Ліпляны. ДУПЛЕНАТЫ прым. Дуплаваты. Богато ў менё дупленатой брушкі ў ётом году булб. Падварак. ДУРНЫ прым. 1. Дурны. Вон жэ не глухэ, a дурнэ. Мілашавічы. 2. Непрыгодны для ежы (пра грыб). Не разберэш здаля, дзе лісіцка, а дзе - дурны грыб. Дзяржынск. ДУХ м. 1. Цяпло, цеплыня. От нагрэў хату: трохі дух e ўгорэ, a ўнізе холодно. Юшкою закрываем комін, шчоб дух буў. Мілашавічы. Храпу з качаноў ссекае i зостаўляе ў лёпа дух. Тонеж. 2. Пах, во дар. Цімофёеўка хоч дождзём пропадзе, сеоднб хорошо пахнё, там усякіе духі/е. Астражанка. ДУЛ АЙКА ж. Бляшаны жалабок у жорнах. 3-пуд жорван сыплецца мука дучайкою. Ліпляны. ДУША /1/ ж. 1. Душа. Дай душэ волю - сам пуйдзеш у неволю. Засну на кулацэ - лікбо міііы по душб. Тонеж. 2. 3 радасцю, шчыра. Коб у менё буліГ зёрнета, я от душы дала б вам. Лельчыцы. ДУША' /2/ ж. Адтуліна ў жаку, праз якую праходзіць рыба ў сетку. Мілашавічы. t ДУШНЖ м. Жардзіна ў цэнтры капца. Мо ў цебё яко дзёрэво е на душнис? Кортоплю трэбо булб б прыкрыць. Данілевічы. ДИІЛЯ ж. 1. Дошка таўшчынёю 12-14 см. На пілораме рэжуць дылі, коб задзёлаць каню. Ліпляны. 2. Бакавыя вушакі ў вокнах. Вушакі боковые - у дзверох, а ў окнах - дылі. Тонеж. ДЫМАР м. Прыстасаванне для падглядвання пчол. Без дымара пчолкі мед не дадуць. Ліпляны. ДЭКО н. Ніжняя або верхняя дошчачка ў корпусе скрыпкі. Вёрхне діко робляць з сосны, а нікне з клёна, да шчэ з чочоткою. Ліпляны. Е Е дзеясл. Ёсць. Лкздзі е: сам раз укусіць i другому дасць. Тонеж. А ў нас у городзі только колюкі'і е. Ліпляны
Дадатковыя словы
брўшкі, вбдзідца, вўлей, годў, горбдзі, дадўць, дйіля, духііе, душнйс, дўжы, дўжыкі, дўрны, жывўць, кбмін, колокбны, колюкіі, кортбплю, крўціць, прывязвалі, пчблкі, трбхі, хбдзімо, хбчэцца
8 👁