Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

ЧЫРАУНЩТВА, -а, н. Чараўніцтпа. Ен чыраўніцтва нейкыя знаіць, ійтоб ны яго полі град ня б іў, зы гы варівы ць, верна, ўмеіць. Арцсмаўка Міласл. ЧЫРВОНІЦ. -нца, м. Чырвонец, дзесяць рублёў. У мяне бы ў чы рвоніц, ды брат учоры пры слаў два чы рвонцы, вось я сабе ŭ купіла за трыццаць р убл ёў паліто. Пірагона Мсцісл. ЧЫРВОІІЫП. прым. Чырвоны. У бабы чорны андрак. a кыбат чыраоны. Машавая Ьялынкав. Зы саром ілась іна, як ж ир, стала чырнона. Ушакі Чэрык. Чы рвана, як каліна. Мешная Багацькаўка Мсцісл. ЧЫРВЯК, -a, м. Чарвяк. Ды ж дж авэя чы рвякі пувы лазілі зь з.чмлі, знаць, нады ўги зы даж дж ы цца. Журбін Бялмпкав. Чы рвякі ны палі ны капусту — пры падзе капуста, пыядуць. Касперка Міласл. ЧЫРІДА, -ы, ж. Чарга. Стыфан, сяньні тныя чы ріда кпні наныч весьць. Гібалы Касцюк. llЫPf3. прыназ. Цераз, праз. Е н пірялез чы різ забор у сад. Усё ета чы різ цябе. Касперка Міласл. ЧЫРНАСТУГІ, -a, м. Дарога ўвосень, да снегу. Я езьд зіў у дроны яш чэ пы чырнаступу, чырнаступым. Ушакі Чэрык. ЧЫРПГЛА, -a, н. Чарпіла. А бм а кн і мне пяро ў чырніла. Мсціслаў. Р а зьл іў чы рніла, i пісаць нечым. Шарэйкі Касцюк. ЧЫРНЫГАДОУ. -ву, м. Чарнагалоў, першая пясеішяя трава ў балоце. Карова есьць чы рны галоў, Хвсдараўка Краснап. ЧЫРНЯВЫП, прым. Чарнявьі. П ры хад зіў к нам нейкій чы рнявый чы лавек. Бардзіч Красная. ЧЫРІІЯУКА, -i, ж. Чарпявая жайчына, брунстка. У зя ў зы сябе нейкыю чы рняўку. Гарадзецкая Краспап. ЧЫРПАК, -a, м. Чарпак, карэц, берасцнпая лыжка на доўган палцы даставаць ваду з крыніцы. Зьдзелы й чы рпак з бірісгы, ато так ні дыстаніш вады. Бяседавічы Хоцім. Чы рпак стаіць з вадою. Шумячы. ЧЫРПАЦЬ, дзеясл. Чэрпаць. Ч ы рпаў, чы ріш ў лож кай, а тады ды вай набгом з м и кс Бяседавічы Хоцім. ЧЫРТА, -ы, ж. 1. Долата для выбірання пазоў у бервянс. Д а й мне сюды чырту, нада ш пары прабіць. Хвёдараўка Краснап. 2. Выбраны паз у бервяне. Чырта ў браўне вя.йкая, нада больш моху класьць. Пухнава Распян. ЧЫРТУУНЯ. -i, ж. Чартаўня Што за чыртуўня? С іч а с толькі пылаж ыў рукавіцы, ды к ўсё дно як чзрці схапілі. Арцёмаўка Міласл. ЧЫРЫВАТЫЯ, прым. Цяжарная. Д ы шла баба чырыватыя. Буглаі Краснап. ЧЬІРЫДА, -ы, ж. Чарга. Чы я сяньні чырыди коні сьцярэч? Кокатава Мсцісл. П ож ню сьціраглі пи чы радзе. Гарадзецкая Красная. Пы даж дж ы, дзядзічка, Прыдзіць ды цябе чы ры да, сустрэніць цябе біда. Пу.чнава Раснян. ЧЫРЬІЗ, пры наз. Цераз, нраз. Хлопчык чырыз раўчок піряскочы ў. Палуж Красная. ЧЫРЫСЯДЗЕ/ІЫІІК, -а,.«. Падсидзёлак. П ы дцягні вышы чы ры зсядзельнІк, ато паб'ець конь сьпіну. Бяседавічы Хоцім. ЧЫРЯНІ, -іў. мн. л. Чаранок у нажы. У моём нож ы ку расчапм іся чы ряні. Гібалы Касцюк. ЧЫРЯНЬНЯ, -я, я. Чаранок у нажы. Н ада к етыму паж у чыряньнтt* зьдзелы ць, ато ён во тик звы ляіцца. Тут была нейдзі палы чка, мож но ат яе атрезыць чыряньня. Арцёмаўка Міласл, ЧЫРЯПОК, -яка. м. Чаранок. Я к брязн уў м іску ап пол, ды к i чы ряпкоў ні зьбярэш. Хвёдараўка Краснап. ЧЫСАЦЬ. дзеясл. I. Часаць. Матки паехы ла чысаць воўн у Бель Мсцісл. Д зе ў ка ка су чысала ды ачоскі ў агонь кідила. Бардзіч Краснап. 2. Лаяць. прабіраць. Хлапец палез ны гы вары лку i ды вай лаіць, i ды вай чысаць за продаж лесу. Палуж Краснап, ЧЫСТА, прысл. 1. Чыста. Вы ціральнік чиста вымыт. Крычаў. Я к выш ы рывала венікы м, ды к i подлоги чыста вымылыся. Пушкова Касцюк. 2. Зусім. П ы кил оу я сабе чыста ногі. Цівецкая Краснап. У сё чыста паеў i мне нічога ні пакінуў. Старее Сяло Мсцісл. ЧЫСТАВОД, а, м. Рахункапод. М ой Іван паступіў на чыстаооды ў Райвы канком. Вярбоўка Распян. ЧЫСТАКЛЕТ, -у,.«. Паркам, агароджа дубцамі. С ад свой чыстаклётым абнёс. Хвёдараўка Краснап. ЧЫСТАКОЛ, -у, Частакол, агароджа каламі, забітымі ў зямлю. Чы ряз етый чыстакол уж о ніхто ні пірялезіць. Бяседавічы Хоцім. Чыстакол пачыніць нада, сьвіньні ў гарод лазю ць. Тур'я Чэрык. ЧЫСТУВАІДЬ, дзеясл. Частаваць. Зьявіліся ўы рагія госьці, ды ня веды ю, чым вас чыстуваць. Гарбавічы Касцюк. ЧЬІСТЫП, прым 1. Чисты П ы сьля дож дж у во зд ух такій чыстый стаў. Сохана Мецісл. Н аш а столь вельмі чыста. Шумячы. Мы цяпер ядзім чыстый арж аный хл еб, ато ўсё м іш алі з ячменям. Пірагова Мсцісл. 2. Цнатлівы, чэсны. О й, з гэстай распусьніцай ды к чыстай дзяўчы ні i гыварыць стыдна. Ушакі Чэрык. ЧЫСТЫВАНЬНЯ, -я, N. Частаванне. H i лю блю я ў гы сьцяр чыстываньня: ха чу ем, ха чу не, ды к прінуж даю ць, хуць пумірай — ўні атвяжысься. Слаўнае Мсцісл. ЧЫСЬЛШКА, -i. ж. Чыслінка, тры ніткі ў кроснах, тры трысцінкі ў бёрдзе. У гэтым бёрдзе адзінаццаць пасам i тры чысьлінкі. Краснаполле. Тры тростычкі — гэта чы сьлінка, так шчытаюць. Парадзіна Мсцісл. Д зесіць чы сьлінак ці трыццыць H iтак — ета пасма. Хвёдараўка Краснап. ЧЫСЬЦІК, -a, м. бат. Чысцец, нустазелле ў льне. Чы сьцік у лёні napoc, заглуш ае лён. Хвёдараўка Краснап. ЧЫСЬЦІЦЬ, дзеясл. Чысціць. К уріци ўж о наелась i д зю бку сваю чысьціць. Гібалы Касцюк. К алодзісь узялісь чы сьціць, заплы ў гразёю. Машавая Бялынкав. ЧЫТАЦЬ, дзеясл. Чытаць. H i засьці мне, ато чытаць цёмна. Забычанне Касцюк. Н ельга чытаць, ляктрычыстви слаба гарыць. Мсціслаў