Народнае вытворнае слова (1981). Том 1. Г. Ф. Юрчанка

 ◀  / 281  ▶ 
Дзесяціна ж. 1. Дзесяціна. 2. Плата за памол. Як вазілі ранты малоць, дык хунты плацілі, хто гываріў хунты, а хто дзісяціна, ну дзісяціныю редка звалі, усё хунты. Дзесяцінашнік, дзесяціннік, дзесяціншчык м. Селянін, які меў мала зямлі, некалькі дзесяцін ці ўсяго адну. Былі нейкія, дзісяцінышнікі зваліся, неік ім дзісяціны дывалі. Неік ны днаго гыварілі ў нас дзісяціньнік, у яго зямлі було мала. Былі надзелы, a ў каго былі дзісяціны, тэй быў дзісяціншчык, а як ета, я ні знаю. Дзесяцінашніца, дзесяцінніца, дзесяціншчыца ж. Чаго-то звалі яе дзісяцшышніца, у яе бацькі неік адзьдзельна дзісяціна была. Мужык рана памёр, a з мальчыкым асталыся, ні мыгла усё абработыць, часьць прыдыла зямлі, сабе трошку кінула, гыварілі на яе дзісяцьньніца. Я к ні пуўнадзела, a дзісяціну бацька даець у прідыныя, тады дзісяціншчыца у нас гыварілі. Дзетный прым. Такі, які мае дзяцей, мнагадзетны. Нашто хлопцу зьвязывыцца зь дзетныю? Раншы дзяцейдзяцей було, a цяперь айдзе тэя дзетныя семЧ. Ого, іна дзетныя, скора ды гіраіні дыцягніць. Дзеўбаком прысл. перан. Моўчкі, безуважна, бяздумна. Тарчыць тама дзіўбаком i тарчыць, рот разінуўшы, што яму лі панывык дзелыць. Дзёнка н. Круглая драўляная крышка. Капусту як соліш, на дзёнка абізацільна камушык пыкладзі, i каб цяжолінькій. Дзёнка ў лазобкі выскычыла, крайкі пыдгнілі. Памянш. дзёнушка. Hy гуркі ў мяне ёсьць крепінькыя дзёнушка. Дзёрнуць зак. 1. Пацягнуць, смаргануць. Удваіх як дзёрнулі зы вярёўку, макушка крэх, a бярёзка стаіць. 2 перан. Пабегчы. Яны цябе замецюць — дзёрнуць, толька ў вочы ўвідзіш. Віджу, што цэліцца, січас дзёрніць пы пасевых, ну ŭ кароеа зыдылася! 3 перан. іран. Выпіць. Яны свайго ня ўпусьцюць, як сойдуцца кучыю, дзёрнуць ладна, сь песьнімі явюцца. Дзікар'ё н. зб. Дзікуны, неадукаваныя, нявыхаваныя, грубыя асобы. Во дзікарьё нейкыя, нічога ім ні ўталкуіш, нічога пынімаць ня хочуць. Чаго еы, як дзікарьё, людзей ня еідзілі ці што. Дзікаронак, дзікароныш м. Палахлівае, дзікаватае дзіця. Твой малый сьпірва быў дзікарёнык, a посьлі бойкій стаў хлапчына. Дзікарёнуш ты малый, ніхто сюды
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
1 👁
 ◀  / 281  ▶