Слова за слова. Устойлівыя словазлучэнні ў гаворцы Мсціслаўшчыны (1977). Г. Ф. Юрчанка

 ◀  / 273  ▶ 
Каб ні была тыкая быстрыя ны язык, куды б луччы. Гл. Л ё г к і й на яз ык. Скорый на руку. Спрытны ў працы, у дзеяннях. У любым дзелі скорыя ну руку, ты пыглядзеў ба, як іна лён бярець, ніхто зь ёю ні спруўляіцца. I брат яго быў скорый ну руку, бувала, біцца як с ыгня. Скрапіць (сціснуць, зжаць) серца. Схаваць пачуцці. А што ты ны Ріпініным месьці дзелыла б, скрепіш серда i будзіш муўчаць. Сьщснуць серца i цярьпедь — ета дужа трудна. Куды іна дзеніцца, куды іна кініцца, сажмець серца i сядзіць. Незак., рэдкаўж. Сціскаць (зжымаць) серца. Глядзі, дзетухна, сьціскай серца, можа як піряменіцца. Сьпірва жжымала серца, цярьпела, а тады дос, думыю, зьдзівацільствы вынасіць, пышла ў сільсавет i рыскызала ўсё. Скрапя (скрапіўшы) серца. Вымушаючы сябе, супраць волі. Скріпя серца я сыгласіўся пусьціць яго. Пашлі скріпя серца. Скряпіўшы серца іду, я знаю, што там будзіць. Скрозь зубы. Неразборліва са злосцю (гаварыць). Посьлі тога случыя буркніць скрозь зубы два словы i пойдзіць. Як чылавек ня дужа што скажыць, усё скрозь зубы. Скруціць (адкруціць, звярнуць) галаву (башку), неадабр. 1. Жорстка пакараць; знішчыць, забіць. Яму даўно нада було скруціць гылаву, каб ні адурюваў. Я каб дыбраўся, скруціў ба башку, ня быў ба ён у мяне такей распушчыный. Аткруцюць гылаву, увідзіця, што аткруцюць айдзе-небудзь. Ні аткруцілі башку, дык аткруцюць, даржэсься. У мяне б так ні ірзаў, я б зьвярнуў гылаву. Нада, каб зьвярнулі башку, тады ўнімуцца троху. 2. Мощна пакалечыцца; загінуць. Дылазіш, дакідыісься, што скруціш гылаву. Скруціў башку, то пыцішэў трошку. Даносіцца — аткруціць гылаву айдзе с такім кідыньнім. Аткруціць башку, тады будзіць знаць ухадор. Зьвярнуў гылаву, цяперя і места сабе знаіць. Нейдзі зьвярнуў башку, ня чутна, каторый год німа. Узмацн.-множн. Паскручываць (паскруціць, паадкручываць, паадкруціць, пазварачываць, пазвярнуць) голавы (галовы). 1. Каб хто найшоўся голывы ім паскручывыў, руспусьціліся — большы некуды. Сумусёнык пупадзець вас, дык галовы па
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

аткрўцюць, башкў, бўркніць, паскрўчывыў, распўшчыный, слўчыя
3 👁
 ◀  / 273  ▶